تحقیق ویژه: ژتون‌های هواداری “سوسیوس” چه هستند و به چه دردی می‌خورند؟
هفت‌یک- هفته گذشته بسیاری از رسانه‌های مهم جهانی خبر دادند که قرارداد لیونل مسی با پاری‌سن‌ژرمن احتمالا شامل بندی غیرمعمول است: رقم پرداختی برای جذب که بخشی از آن با “رمز ارزهای با ژتون هواداری” پرداخت می‌شود.
این ژتون‌ها که از سوی شرکتی به نام سوسیوس طراحی شده به دارندگان خود اجازه می‌دهد که حق رای درباره مسائل باشگاه داشته باشند اما در خرید و فروش آنلاین با افت و خیز هم همراه هستند.
ژتون‌های “$PSG” در روزهای پیش از انتقال مسی به این باشگاه به عنوان بازیکن آزاد پس از پایان قراردادش با بارسا، روند صعودی قابل توجهی داشت و سود زیادی را به معامله‌گران زرنگ و هوشمند رساند. برخی از کانال‌ها در شبکه‌های اجتماعی پیش‌بینی می‌کردند که این قیمت پس از اعلام جذب این بازیکن به صورت انفجاری بالا برود.
موضوعی که با امضای قرارداد، کمتر درباره آن صحبت شد، این بود: ارزش این ژتون‌ها با سقوط سنگینی همراه شد. بنابراین معامله‌گرانی که زودتر وارد شده بودند، سود کردند اما کسانی که دیرهنگام اقدام به خرید کردند با ضرر سنگینی روبرو شدند.
بعد از رونمایی پاری‌سن‌ژرمن از مسی، قیمت ژتون‌های هواداری این باشگاه به میزان قابل توجهی کاهش پیدا کرد.
مارتین کالادین، نویسنده کتاب بازی زشت، گفت:” ما می‌بینیم که قیمت ژتون‌ها در پیش‌بینی رویدادهای فوتبالی مانند خرید بازیکنان یا کسب قهرمانی بالا می‌رود. معامله‌گران سهم‌شان را نقد می‌کنند، قیمت‌ها سقوط می‌کند و هواداران با ضرری که کرده‌اند باقی می‌مانند- قربانیان علاقه و اشتیاق به باشگاه خودشان.”
تبلیغات برای ژتون‌های هواداری سوسیوس در دوران اوج این فصل روی پیراهن تیم‌های اینترمیلان و والنسیا دیده می‌شد؛ در حالی که قراردادهای حمایت مالی با باشگاه‌هایی چون بارسلونا، یوونتوس و اتلتیکو مادرید به همراه منچسترسیتی، آرسنال و سه باشگاه لیگ برتری دیگر هم بسته شده است. اما به نظر می‌رسد افراد کمی هستند که اطلاعات خوبی درباره سوسیوس یا نحوه کارآیی واقعی این ژتون‌ها داشته باشند.
آنها به عنوان پیشنهادی برای “نقش داشتن هوادار” از طریق تسهیل رای‌دهی درباره مسائل باشگاه به وسیله برنامه سوسیوس تبلیغ می‌شوند اما این طرح انتقادات بسیاری را از سوی گروه‌های هواداری در تیم‌هایی چون آرسنال، لیدز یونایتد، استون‌ویلا و همچنین انجمن هواداران فوتبال بریتانیا به همراه داشته است.
مورد دیگری درباره کل موجودیت سوسیوس- و به واسطه همکاری‌اش با بعضی از بزرگترین باشگاه‌های فوتبال جهان ترویج داده می‌شود- مربوط به ارتباطاتش با رمزارز وجود دارد که بسیار ریسکی و ناپایدار است و عملا هیچ جایی در موارد سلب مسئولیت یا مقررات جاری ندارد. اتلتیک پس از ماه‌ها تحقیق می‌تواند درباره این موضوعات مطالبی را مطرح کند:
– سوسیوس از ماه مارس 80 میلیون دلار پرداخت کرده و مدعی است که در سال 2021 بیش از 100 میلیون دلار برای شرکایش درآمد داشته است.
– روند صعودی ارزش ژتون‌های این شرکت به وسیله شور و شوق مربوط به فوتبال چگونه است.
– باور بسیاری از افراد در این زمینه که سوسیوس “نقش داشتن هواداران” را به میزان بسیار کمی بهبود بخشیده است.
– چرا تبلیغ محصولی ناپایدار سوسیوس “شبیه به خرید ارز خارج” گمراه‌کننده است.
– چطور این شرکت یک بار گفت که رمز ارزهای موردنیاز برای خرید ژتون‌ها فقط برای افراد خبره مالی مناسب است.
– این محصول عملا قانونی نیست.
سوسیوس در بیانیه‌ای گفت:” ماموریت ما ایجاد موقعیت برای هواداران است. ما هنور در حال ارائه اطلاعات به باشگاه‌ها و هواداران هستیم تا موقعیت‌های بیشماری که می‌توانیم برای آنها ایجاد کنیم را درک کنند.”
***
نقش داشتن هواداران یا کسب درآمد از وفاداری؟
سوسیوس پس از امضای چندین قرارداد بزرگ حمایت مالی با ده‌ها باشگاه برتر، خیلی زود راهش را به جریان اصلی فوتبالی اروپا باز کرد. قرارداد امضا شده با اینتر که پس از 23 سال جانشین تبلیغ اصلی پیراهن این تیم به جای شرکت تولیدکننده لاستیک پیرلی شد در آن زمان حدود 20 میلیون یورو سود برای باشگاه به همراه آورد که آنها نیاز زیادی به این رقم داشتند.
سوسیوس به عنوان ” پلتفرمی برای نقش داشتن هواداران” تبلیغ می‌شود و ژتون‌های هواداری مجازی را به فروش می‌رساند که “راهی الکترونیکی به تیم‌هایی است که دوست‌شان دارید”. این ژتون‌ها در برنامه سوسیوس نگهداری می‌شوند و به هواداران اجازه می‌دهند که درباره مسائل باشگاه رای دهند.
نظرسنجی‌هایی که از طریق سوسیوس انجام می‌شود، مربوط به مواردی است که اهمیت چندانی در مدیریت کلان باشگاه ندارد.
با این حال نگاهی به این برنامه مشخص می‌کند که این رای‌ها درباره مسائلی که هواداران به صورت کلی به آنها علاقه دارند، مانند قراردادهای نقل و انتقالات یا تاکتیک‌های بازی نیستند. بسیاری از رای‌های بررسی شده توسط اتلتیک روی مسائل پیش پاافتاده مانند انتخاب موسیقی‌های پخش شده در ورزشگاه یا طراحی شبکه‌های اجتماعی متمرکز شده است.
وقتی یوونتوس این ماه در دیدار دوستانه پیش فصل به مصاف بارسلونا رفت، این دو باشگاه تحت حمایت سوسیوس به دارندگان ژتون‌ها اجازه دادند به این موضوع رای دهند که دوست دارند کدام شعار تعیین‌شده روی جامی که پیش از بازی توسط کاپیتان‌های دو تیم حمل می‌شد، نوشته شود.
منبعی از بارسلونا گفت:” سوالاتی که از هواداران می‌شود روی بخش دیجیتال، تولید محتوا و فعالیت‌های متفاوت روابط عمومی تمرکز کرده است. امکان ندارد درباره اداره بخش ورزشی باشگاه یا تصمیمات تجاری با دارندگان ژتون‌ها مشورت شود.”
وستهام یونایتد پس از این که بعضی از هواداران مدعی شدند که باشگاه سعی دارد از حمایت آنها کسب درآمد کند، قراردادش با سوسیوس را در سال 2019 فسخ کرد. اما این شرکت حالا جای پای محکمی در فوتبال لندن دارد: آرسنال اخیرا امضای قراردادی پر سود با آنها را اعلام کرد.
اولین نظرسنجی باشگاه برای رای‌دهی هواداران در انتخاب آهنگی بود که پس از پیروزی آرسنال در ورزشگاه امارات پخش می‌شود و جمعی از گروه‌های هواداری و بازیکنان لیستی از کاندیداها تهیه کرده بودند.
انجمن هواداری آرسنال گفت:” سایت سوسیوس سرویس خود را به عنوان جایی معرفی می‌کند که شما تاثیرگذاری یا حق رای در تصمیم گیری‌های آرسنال را خریداری می‌کنید. این واقعا درست و بر اساس آن دسته از نظرسنجی‌هایی نیست که آرسنال درباره آنها با ما بحث کرده است. نظرسنجی‌ها درباره مسائل جزئی مانند این است که کدام بازیکن این هفته مدیر صفحه اینستاگرام باشگاه باشد یا کدام تصویر روی اتوبوس تیم قرار بگیرد.”
سخنگوی آرسنال گفت:” ما به وضوح در تمامی مسائل مربوط به سوسیوس اعلام کردیم که ژتون‌های هواداری روشی برای نقش داشتن در باشگاه، رای دادن در نظرسنجی‌ها و دسترسی به دامنه گسترده‌ای از مزیت‌ها است. یک ژتون هواداری برای دسترسی به این مزایا کافی است و ما به هواداران توصیه می‌کنیم که پول بیشتری برای خرید ژتون‌های هواداری پرداخت نکنند.”
گروه‌های هواداری دیگر هم به انتقاد از این ژتون‌ها پرداخته‌اند و انجمن هواداری استون‌ویلا ناراحتی‌اش از این موضوع را ابراز کرده که “باشگاه اقدام به کسب درآمد از وفاداری و اشتیاق هواداران کرده است.”
سخنگوی سوسیوس گفت: ” شاید نظرسنجی‌های ما از نگاه برخی افراد حیله‌گرانه باشد. اما میلیون‌ها هوادار دور از تیم که تا به حال هیچ راهی نداشتند برای این که واقعا احساس کنند عضوی از باشگاه هستند، مطمئنا موقعیت جدیدی که ما برای آنها ایجاد کردیم را تحسین می‌کنند.
آیا هواداران عادی کسانی هستند که بلیت‌های فصل را خریداری کرده و هر هفته به ورزشگاه می‌روند یا کسانی که هزاران کیلومتر دورتر زندگی می‌کنند؟ ما حدود 1.5 میلیون کاربر از 150 کشور مختلف در سراسر جهان داریم.
چندین نظرسنجی با بیش از 60 درصد شرکت همراه شده که شامل نظرسنجی‌ای بود که به هواداران پی‌اس‌جی اجازه داد طراحی بازوبند کاپیتانی را انتخاب کنند و اکثر نظرسنجی‌های انجام شده در چند ماه اخیر نشان دهنده مشارکت بیش از 40 درصدی است.”
سوسیوس ژتون‌های رایگان به بعضی هواداران سرسخت اهدا می‌کند- دارندگان بلیت فصل آرسنال همگی هفته گذشته یک ژتون رایگان گرفتند و این موضوع درباره سایر باشگاه‌های لیگ برتری هم صدق می‌کند. اما این باشگاه گفت که در فروش اولیه، 30167 کاربر دو میلیون ژتون آرسنال خریداری کردند؛ این یعنی به طور میانگین هر کاربر 66 ژتون دارد. بنابراین تک ژتون دارنده بلیت فصل چندان به حساب نخواهد آمد.
سوسیوس می‌گوید:” 65 درصد از دارندگان ژتون هواداری هر کدام کمتر از 25 ژتون دارند که مبلغش بسیار کمتر از هزینه سالانه عضویت، بلیت فصل یا کالاهای رسمی است.”
اما علیرغم فشارهای چندین گروه هواداری، ژتون‌های سوسیوس حالا عضوی از چشم انداز فوتبال انگلیس به حساب می‌آید. هواداران آرسنال، منچسترسیتی، اورتون، لیدز و ویلا همگی اخیرا ایمیل‌هایی درباره پیوستن باشگاه‌های‌شان به سوسیوس دریافت کرده‌اند.
سوسیوس گفت:” ژتون‌های هواداری محصولی بسیار نوآورانه هستند که مشخصا به روند اطلاع‌رسانی نیاز دارند که زمان‌بر خواهد بود. ما همیشه باشگاه‌های شریک خود را تشویق می‌کنیم که ژتون‌های هواداری رایگان به اعضا و دارندگان بلیت‌های فصل بدهند.
با این حال و با نهایت احترام، تناقض‌هایی در ادعاهای صورت گرفته توسط این گروه‌ها وجود دارد: آنها از یک سو می‌گویند که نظرسنجی‌ها بی‌ارزش است اما از سوی دیگر شکایت دارند چون می‌خواهند به صورت رایگان رای دهند.”
این شرکت اضافه کرد که “حق رای” همیشه محفوظ است و باشگاه‌ها می‌توانند محدودیت تعداد ژتون خریداری شده از سوی یک هوادار را اعمال کنند.
***
چیلیز و سوسیوس- برای خبرگان مالی یا هواداران عادی فوتبال؟
ژتون‌های هواداری سوسیوس با استفاده از دلار یا پوند خریداری نمی‌شود. خرید این ژتون‌ها به قدم اولیه خرید رمز ارز خود سوسیوس به نام چیلیز (Chiliz) نیاز دارد تا با استفاده از آن بتوان هزینه لازم را پرداخت کرد- مگر این که شما ژتونی رایگان از سوی باشگاه دریافت کنید.
بنابراین ژتون‌ها نه تنها با استفاده از رمز ارز خریداری می‌شوند بلکه خودشان هم مشمول نوسان قیمتی ناپایدار می‌شوند که ریسک مالی را دو برابر می‌کند. جای تعجب ندارد که تعداد بسیار کمی از افراد اطلاع کامل از سوسیوس دارند.
آنها هم مانند شرکت‌ها در هم گره خورده‌اند- سوسیوس به واسطه چیلیز توسعه پیدا کرد. با این حال چیلیز هم بدون هیچ ارتباطی به فوتبال به خرید و فروش می‌رسد. قیمت آن توسط معامله‌گران ناشناس در سراسر جهان بالا و پایین می‌رود.
رمز ارزها در سال‌های اخیر بسیار محبوب شده‌اند و معروف‌ترین آنها بیت کوین است. این ارزهای مجازی از نظر مدافعان‌شان آینده مالی جهان و راهی برای انتقال پول بدون ساختارهای بانکی قدیمی هستند. منتقدان نیز باور دارند که آنها دارایی ناپایداری هستند و ذات ناشناخته آنها می‌تواند برای پیچیده کردن جرم مورد استفاده قرار بگیرد.
اداره نظارت بر مالیات بریتانیا به جای رمز ارز به “رمزنگاری” اشاره دارد تا نشان‌دهنده شیوه استفاده رو به رشد آنها به عنوان دارایی باشد که از سوی معامله‌گرانی به خرید و فروش می‌رسد که به دنبال سود سریع هستند؛ به جای رمز ارزهایی که مردم عادی از آنها برای خرید کالا و دریافت خدمات استفاده می‌کنند.
اداره نظارت بر مالیات در ماه ژانویه گفت:” سرمایه گذاری روی ارزهای رمزنگاری شده یا سرمایه‌ها و موارد مربوط به آن به طور کلی شامل ریسک بالایی در پول سرمایه‌گذاران است. اگر مصرف‌کننده‌ها در این شکل محصولات سرمایه‌گذاری کنند، باید آماده از دست دادن تمامی پول خود باشند.”
“گزارش وضعیت چیلیز” در ژانویه 2018 توسط خود شرکت منتشر شده و در آن به این موضوع اشاره شده بود که چیلیز “فقط برای افراد خبره مالی یا سایر کسانی که از مشاوره حرفه‌ای برخوردار هستند، مناسب است”.
در این گزارش اضافه شده بود:” خرید چیلیز باید با برخورداری از منابع مالی کافی برای تحمل هر نوع شکست انجام شود که ممکن است از آنجا رو به افزایش برود (که شاید با تمام مبلغی هزینه شده در خرید ژتون دریافتی برابر باشد). چنین خریدی نباید به عنوان سرمایه‌گذاری یا دارایی مالی به حساب بیاید.”
خرید و معامله رمزارزها هیچ ایرادی ندارد تا زمانی که تمامی افراد دخیل در آن به خوبی از خطرهایش آگاه باشند. اما هرچند این گزارش مشخصا پیشنهاد می‌دهد که چیلیز ژتون مناسبی برای معامله‌گران عادی به حساب نمی‌آید اما این محصول در بین هواداران عادی فوتبال تبلیغ می‌شود.
سوسیوس گفت که گزارش وضعیت ” نشانگر دقیقی از محصول ما و چگونگی تکامل موفقیت آمیز شرکت از سال 2018 نیست”. گزارش وضعیت همچنین رابطه‌ای را فاش کرد که این شرکت از زمانی جدایی از سایتش داشته است.
تنها از یکی از چهار سهامدار در گزارش 66 صفحه‌ای نام برده شده که استنلی چویی بو، مدیر گروه سرمایه‌گذاری در هنگ کنگ که در سال 2018 ویگان اتلتیک را از دیو ویلان، مالک انگلیسی قدیمی‌اش، خریداری کرد.
نام چوی که از سرمایه‌گذاران اولیه سوسیوس بود، دیگر در سایت این کمپانی دیده نمی‌شود.
در جولای سال گذشته در خبری شوکه‌کننده و غیرمنتظره اعلام شد که ویگان به دولت واگذار شده، با محرومیت کسر 12 امتیاز روبرو است که پس از بازی آخر آنها در فصل طولانی پس از شیوع کرونا اعمال شد و همین باعث شد که جایگاه امن میانه جدولی خود را از دست داده و یک شبه به دسته سوم سقوط کنند.
سوسیوس گفت “چویی سرمایه‌گذاری در شرکت اصلی در سال 2015 بوده است؛ بسیار پیش از راه‌اندازی چیلیز و سایت سوسیوس. او هیچ دخالتی در این سایت و چیلیز ندارد”.
***
چطور ژتون‌ها می‌توانند به پول نقد تبدیل شوند؟
چیلیز و ژتون‌های هواداری سوسیوس از سوی تکنولوژی بلاک‌چین حمایت می‌شوند. این یعنی معاملات ثبت شده انتقال پول را بدون اداره مرکزی مانند دولت یا بانک تسهیل می‌کند. اگر یک نفر هزار پوند به حساب دیگری منتقل کند، بانک و متصدی می‌توانند آن را ببینند اما طرف سوم نمی‌تواند شاهد این ماجرا باشد. با این حال معاملات با بلاک‌چین بین کیف پول‌های ناشناس می‌تواند توسط افراد بیرون از معامله ردیابی شود.
در حالی که ارزش یک چیلیز در طول چند ماه گذشته روند صعودی داشته، معاملات بلاک‌چین نشان می‌دهد این شرکت مقادیر زیادی رمز ارز- از طریق حسابی واسطه- به بایننس (Binance) منتقل کرده که شبکه‌ای آنلاین است و کار تبدیل رمز ارز به پول نقد را بر عهده دارد.
چیلیز از زمان حضور طوفانی سوسیوس در دنیای فوتبال روند رو به رشد انفجاری را طی کرده و این شرکت مقادیر زیادی از آن را به پول تبدیل کرده است. اتلتیک به این نتایج دست پیدا کرده که پرداخت‌ها از ماه مارس سال جاری میلادی 82 میلیون دلار بوده است. سوسیوس گفت اکثر این معاملات ” انتقال درآمد به دست آمده از ارائه ژتون‌های هواداری چیلیز بوده است”.
سخنگوی این شرکت اضافه کرد:” چون ژتون‌های هواداری در برنامه با چیلیز خریداری می‌شوند، ما باید این چیلیزها را به پول نقد تبدیل کنیم تا درآمدی ثابت (به یورو یا دلار) برای شرکای خودمان داشته باشیم. ما در بهترین زمان نقد می‌کنیم تا باشگاه‌ها سود کنند و ما هم به عنوان شریک درآمد ارزش‌مان را بالا ببریم. ما در سال 2021 بیش از 100 میلیون دلار در درآمدهای افزایشی برای شرکای خود ایجاد کردیم.
نقد کردن چیلیز لزوما به معنای سود برای شرکت نیست بلکه به معنی درآمد برای باشگاه‌هاست. ارقام مانند هر شرکتی اعلام می‌شود و مالیات روی هر سودی پرداخت می‌شود.”
***
چیلیز: غول یا گاوصندوق؟
از کل موجودی 8.9 میلیاردی چیلیز، سه میلیارد- تقریبا یک سوم- در اختیار یک نفر قرار دارد: حساب خود چیلیز. نگرانی‌ها در این باره افزایش یافته چون “غول‌ها” – حساب‌هایی که مقادیر زیادی رمز ارز در اختیار دارند- می‌توانند قیمت را دستکاری کرده و از سرمایه‌گذاران کوچک‌تر استفاده کنند. برای مثال بزرگترین کیف پول بیت‌کوین شامل 1.5 درصد از کل موجودی این رمز ارز است، در حالی که بزرگترین کیف پول اتریوم شامل 5.7 درصد از آن است.
جاش کمپس، یک دانشجوی دکترا در دانشگاه کالج لندن که درباره رمز ارزها تحقیق می‌کند، گفت:” تمرکز مالکیت، توزیع اولیه ژتون‌ها و میزان قفل شدن ژتون‌ها برای توسعه‌دهندگان و سرمایه‌گذاران موضوعاتی است که خریداران باید در هنگام خرید به آن توجه کنند. این دارندگان بزرگ رمزارز گاهی می‌توانند در نقطه قیمتی پایین‌تر از عموم وارد شوند و اگر به دلایل سرمایه‌گذاری خرید کرده باشند، شما نباید این فروش را انجام بدهید.”
سوسیوس گفت این درکی اشتباه از چگونگی عملکرد این محصول است و فقط 66 درصد از موجودی چیلیز در گردش است و باقی آن به صورت متناوب و بر اساس برنامه عمومی آزاد می‌شود. سخنگو اضافه کرد:” آن را مانند گاوصندوقی در نظر بگیرید که ژتون‌های آزاد نشده در آن انبار شده‌اند.”
بسیاری از ژتون‌های هواداری هم از تمرکز مالکیت بالایی برخوردار هستند و به کار گیرنده اصلی مالکیت بیشتر آنها را در اختیار دارد. برای مثال حساب اصلی ژتون پی‌اس‌جی مالک 79 درصد ژتون‌های موجود است. بیش از 90 درصد ژتون‌ها فقط در چند حساب قرار دارند که به نظر می‌رسد ارقام بزرگی را بین یکدیگر رد و بدل می‌کنند.
این حساب اصلی اخیرا حدود 800 هزار ژتون پی‌اس‌جی را به کیف پول دیگری منتقل کرد، درست وقتی این رمزارز در بالاترین قیمت و حدود 50 دلار بود، معامله‌‌‌‌ای که حدود 40 میلیون دلار ارزش داشت. سوسیوس گفت که ژتون‌های هواداری مانند چیلیز از برنامه معین آزادسازی پیروی می‌کنند؛ بنابراین تمامی ژتون‌های باشگاهی خاص هنوز واگذار نشده است.
***
صعود و سقوط
یک جستجوی توییتری ساده چیلیز یا سکه‌های باشگاهی مانند سکه بارسلونا، منچسترسیتی یا آرسنال نشان دهنده گمانه‌زنی‌های آشفته و دیوانه‌واری است که ارتباط زیادی با فوتبال ندارند. بیشتر هیاهوی آنلاین از ترکیه می‌آید. این شرکت کانالی روی برنامه تلگرام به راه انداخته که بیش از 9 هزار عضو دارد و ادعا می‌شود که “جامعه معامله‌گری رسمی برای چیلیز” است.
اینجا سرچشمه گمانه‌زنی‌های پر تب و تاب مالی است. به ندرت بحثی درباره فوتبال دیده می‌شود و کاربران دارایی‌های دیجیتال را بررسی می‌کنند تا سود سریعی به دست آورند. برای مثال با افزایش و سپس کاهش ارزش سکه پی‌اس‌جی، دارندگان ژتون از این کانال برای گمانه‌زنی درباره صعود و سقوط استفاده کردند.
بحث بین معامله‌کنندگان چیلیز در تلگرام پیش از انتقال او به پی‌اس‌جی حسابی داغ بود.
درست پیش از اعلام خبر جذب مسی توسط باشگاه فرانسوی، معامله‌گران دیگران را برای ورود به این بازار ترغیب کرده و پیش‌بینی می‌کردند که ارزش این سکه پس از تایید انتقال روند صعودی را طی کند. درست برعکس این اتفاق رخ داد و نشان داد معامله‌گران به دیگران فشار آوردند تا سکه‌های‌شان را بخرند و سودی سریع برای خود کسب کنند.
در همین حال سایر معامله‌گران از باشگاه درخواست دارند که لیست ژتون‌های باشگاهی فوتبال را در شبکه رمزارز بایننس ارائه دهد و همین امر نشان‌دهنده انگیزه مالی آنها به جای انگیزه ورزشی است.
سوسیوس گفت:” تلگرام معامله چیلیز هواداران ورزشی را هدف نگرفته و ما هرگز تلگرام چیلیز را به هواداران (کاربران/ دنبال‌کنندگان سایت سوسیوس) تبلیغ نکردیم. تلگرام معامله برای جامعه چیلیز است (مشتاقان به این دارایی جدید دیجیتال).”
الکساندر دریفوس، موسس سوسیوس، بارها توجهات را به “حجم معاملات” چیلیز جلب کرده و گفته که این موضوع نشان‌دهنده تمایل افراد است. اما این نظر چندان منطقی نیست. ارزش ژتون پی‌اس‌جی پیش از تایید جذب مسی افزایش یافت و پس از آن سقوط کرد.
معامله‌گران مالی این الگو را “شایعه را بخر، خبر را بفروش” می‌نامند- معامله‌گران روی دارایی‌ای دست می‌گذارند که اطلاعاتی از آن دارند که فکر می‌کنند به معنای افزایش ارزش آن است. زمانی که این خبر تایید شد، آنها سهام را فروخته، سودشان را نقد کرده و ارزش سهم بار دیگر سقوط می‌کند. مشاهده این الگو در سوسیوس آسان است.
برای مثال در روزهای منتهی به قهرمانی درخشان اتلتیکو در فصل گذشته لالیگا، ارزش ژتون باشگاه به شکل دراماتیکی افزایش پیدا کرد. به محض قطعی شدن قهرمانی آنها در 22 می نیز ارزش آن سقوط کرد. درک این موضوع دشوار است که چرا «”تمایل هوادار” زمانی که باشگاه بزرگترین فوتبالیست زنده جهان را جذب کرده یا قهرمان لیگ داخلی شده به شکل قابل توجهی کاهش پیدا می‌کند.
بعد از قهرمانی اتلتیکو مادرید در فصل قبل لالیگا، قیمت ژتون‌های هواداری این باشگاه افت قابل توجهی داشت.
افرادی که دارایی‌های مجازی ناپایدار را برای درآمدزایی معامله کرده و ریسک مالی قابل توجهی را در این روند متحمل می‌شوند، کار اشتباهی انجام نمی‌دهند. اما سلب مسئولیت‌هایی در برنامه سوسیوس پیش از خرید ژتون وجود دارد که در بسیاری از پست‌های تبلیغ ژتون‌ها در شبکه‌های اجتماعی یا تبلیغات باشگاهی که اشاره‌ای به رمزارز ندارند، دیده نمی‌شوند.
سوسیوس گفت:” قیمت ژتون‌های هواداری توسط عرضه و تقاضا، اخبار و اتفاقاتی که بیرون و درون زمین رخ می‌دهد، تعیین می‌شود. وقتی کاربری برای اولین بار اقدام به خرید ژتون هواداری می‌کند، به تمامی کاربران یادآوری می‌شود که ژتون‌های هواداری صرفا برای سرگرمی و تجربیات هواداری طراحی شده و چیلیز و ژتون‌های هواداری نشانگر ابزار مالی یا هر محصول سرمایه‌گذاری نیستند.”
***
چرا رمز ارز شبیه به ارز خارجی نیست
سوسیوس پس از اعلام ژتون هواداری آرسنال گفت استفاده از چیلیز برای خرید ژتون باشگاه مانند “ارز خارجی برای زمانی که در تعطیلات حضور دارید” است. این مقایسه بسیار گمراه‌کننده‌ای است.
اول این که چیلیز به شکلی باورنکردنی ناپایدار است. ارزش آن در ماه مارس بالا رفت، سپس در عرض یک هفته در ماه آوریل تقریبا نصف شد و اخیر به ارزشی بسیار پایین‌تر از آنچه در دوران اوج اوایل آوریل بود صعود کرده است. هرچند ارزهای معمول هم فراز و نشیب دارند اما فراز و نشیب آنها در دوران اخیر به این اندازه نبوده است.
دوم این که اگر پوند به یورو تبدیل شود، تبدیل دوباره آن شاید با نرخ تغییر کمی آسان است. اما در مورد چیلیز همیشه اینطور نیست. این خبرنگار 100 پوند برای خرید 250 چیلیز در دوران اوجش در ماه آوریل هزینه کرد. ارزش آنها در عرض چند هفته نصف شد، هرچند از آن زمان تا به حال کمی رشد داشته و به حدود 67 پوند رسیده است.
در سایت باشگاه استون‌ویلا ژتون‌های هواداری سوسیوس به تبلیغ می‌شود.
با این حال تبدیل آنها به ارزهای قانونی مانند پوند و دلار بسیار دشوار و پیچیده است. هیچ امکاناتی برای نقد کردن آنها در اینجا وجود ندارد. هرچند پیشنهادات ژتون هواداری در ابتدا روی قیمت‌های مشخص است- برای استون ویلا حدود دو پوند – اما شاید هواداران دارنده چیلیز نتوانند عقب بکشند؛ در حالی که وارد دنیایی می‌شوند که به معامله‌گران باهوش‌تر می‌بازند.
سوسیوس گفت:” توجه به این نکته مهم است که ژتون‌های هواداری رمز ارز نیستند. آنها به عنوان ژتون‌های کاربردی دسته‌بندی می‌شوند چون منحصرا دارای حق دسترسی به کاربرد یا سرویس دیجیتال را دارند.”
دلیل سومی که چیلیز شبیه به ارز خارجی نیست این است که این شرکت افراد را به انجام معاملاتی ترغیب می‌کند- و سودی روی هرکدام برمی‌دارد- که همچنان دارای بخش زیادی از خود سکه‌ها است. سوسیوس گفت:” مثال ارز خارجی روشی ساده برای کاربران است تا این موضوع را درک کنند که برای استفاده از برنامه، یک ارز باید با ارز دیگری عوض شود.”
***
جهان ناپایدار با قوانین محدود
فوتبال ایندکس پنج ماه پیش منحل شد و بسیاری از هواداران عادی فوتبال در بریتانیا و ایرلند مبالغ زیادی را از دست دادند. هرچند تفاوتی کلیدی بین فوتبال ایندکس و سوسیوس وجود دارد. مورد اول تحت مقررات کمیته شرط بندی بریتانیا بود و اداره نظارت بر مالیات آنها را وادار کرده بود تا سلب مسئولیت‌های قابل توجهی را به کار بگیرند که می‌گفت محصول دارای ریسک مالی است.
با مطالعه درباره جهان ناپایدار سوسیوس که معامله‌گران در قیمت پایین می‌خرند و با قیمت بالا به فروش می‌رسانند و هواداران عادی مسئول اشتباه خود قلمداد می‌شوند، شاید به این نکته فکر کنید که چه قوانین و مقرراتی برای محافظت از مصرف‌کننده وجود دارد یا این شرکت چطور تبلیغ می‌کند.
پاسخ این است: هیچ چیز.
باشگاه‌های شریک سوسیوس در اسپانیا، ایتالیا، فرانسه، بریتانیا، آرژانتین، ترکیه، بلژیک، سوییس، قبرس، لهستان، هلند و کرواسی به علاوه تیم‌های ملی پرتغال و آرژانتین هستند. با این حال سوسیوس و شرکت‌های وابسته آن در مالت، استونی و سوییس قرار دارند.
سخنگوی اداره نظارت بر مالیات به اتلتیک گفت:” اگر مصرف‌کننده‌ها روی این نوع محصولات سرمایه‌گذاری کنند، باید آماده از دست دادن تمامی پول‌شان باشند و بعید است که دسترسی به طرح‌های جبران خسارت و غرامت داشته باشند.”
سوسیوس گفت:” ژتون‌های هواداری ژتون‌های کاربردی در راستای اهداف نظارتی مالی بریتانیا هستند. سوسیوس نه توزیع‌کننده است و نه نیازی به مجوز از اداره نظارت مالیاتی برای طرح و پخش ژتون‌های هواداری دارد.
ما ژتون‌های هواداری را به عنوان شیوه درآمدزایی تبلیغ نمی‌کنیم، بلکه آن را به عنوان ابرازی برای ایفای نقش در سازمان‌های ورزشی به روش‌هایی که چند سال پیش غیر قابل تصور بودند، تبلیغ می‌کنیم.”
اتلتیک مایل شنیدن اظهارنظر تمامی باشگاه‌هایی است که به آنها اشاره شد.