چرا فیفا قوانین نقل و انتقالات قرضی را تغییر داد؟
هفت‌یک- دوران آزاردهنده بودنِ بازار نقل و انتقالات قرضی بین‌المللی فوتبال به پایان رسیده است. یا حداقل فیفا چنین امیدی دارد. به زودی قوانین جدید تعداد بازیکنانی که هر باشگاهی می‌تواند به صورت قرضی به سایر باشگاه‌ها منتقل کند را محدود خواهد کرد و تعداد مجاز تا فصل 25-2024 به شش بازیکن می‌رسد.
هدف واضح فیفا این است که مانع از احتکار استعدادها به سود منفعت مالی و رقابتی یک باشگاه شود. چنین انباشت استعداد خودخواهانه‌ای از سوی باشگاه‌های تراز اول، حداقل از نظر تئوری، همین جا به پایان می‌رسد.
اتلتیک چگونگی تاثیرگذاری قوانین فیفا روی باشگاه‌های لیگ برتری را بررسی می‌کند.
***
قوانین جدید چه هستند؟
تغییرات قابل توجهی روز گذشته اعلام شد و حالا باشگاه‌ها از آغاز فصل 25-2024 تنها اجازه دارند شش بازیکن را به صورت قرضی به سایر کشورها منتقل کنند. استثناهایی هم وجود دارد، مثلا بازیکنان پرورش یافته زیر 21 ساله باشگاه جز این محدودیت نیستند اما این پیشنهاد فیفا برای از بین بردن احتکار بازیکنان و بازیابی شرایطی است که به “تعادل رقابتی” نزدیک‌تر باشد.
اول دوران گذاری در پیش است. از تابستان امسال به بعد، هیچ باشگاهی اجازه ندارد بیشتر از هشت بازیکن قرضی بین‌المللی داشته باشد و این عدد در فصل 24-2023 به هفت بازیکن کاهش پیدا خواهد کرد. در عرض کمتر از سه سال، این محدودیت به شش بازیکن قرضی می‌رسد.
این تصمیم از سوی کمیته سهامداران فوتبال فیفا (FIFA Football Stakeholders Committee) در سال گذشته تایید شد و حالا قرار است در جلسه بعدی فیفا که احتمالا در اوایل ماه مارس است مطرح شود تا در آستانه پنجره نقل و انتقالات زمستانی مورد تایید قرار بگیرد.
این قوانین جدید فیفا تنها در نقل و انتقالات بین‌المللی اعمال می‌شود اما به تمامی فدراسیون‌های عضو این سازمان اعلام شده که در طول سه سال آینده از قوانینی برای سیستم نقل و انتقال قرضی بهره بگیرند که هم‌مسیر با اصول به کار گرفته شده در سطح بین‌المللی است.
از رقابت‌های داخلی شامل لیگ برتر خواسته شده که تا جولای 2025 از این قوانین پیروی کنند و محدودیت‌های خودشان برای نقل و انتقالات قرضی را ارائه دهند.
توافق کتبی در زمینه شرایط نقل و انتقالات قرضی به همراه خلاصه‌ای از حداقل و حداکثر مدت زمان این انتقال قرضی (از یک پنجره تا یک سال) از دیگر مواردی است که در این قوانین جدید فیفا گنجانده شده است. فیفا همچنین محدودیت دیگری را در نظر گرفته که اجازه نمی‌دهد هیچ دو باشگاهی بیشتر از سه بازیکن قرضی در هر فصل بین یکدیگر رد و بدل کنند.
***
چرا فیفا چنین تغییری را ایجاد کرده است؟
تمامی این موارد در واقع بخشی از اصلاحات گسترده‌تر در سیستم نقل و انتقالات هستند- روندی که در سال 2017 آغاز شد. فیفا دوست دارد اطمینان حاصل کند که قوانین جدید قویا روی اهداف کلیدی زیر پایه‌گذاری شده است: توسعه بازیکنان جدید، ترویج تعادل رقابتی و ممانعت از احتکار بازیکنان.
به طور خلاصه، فیفا نمی‌خواهد باشگاه‌های درجه یک بازیکنان بسیاری را برای منفعت خود جمع‌آوری کنند و گاهی با این کار باعث آسیب زدن به پیشرفت بازیکن شوند.
جدیدا رایج شده که بزرگترین باشگاه‌ها استعدادهای جوان را جمع‌آوری کرده، سپس آنها را به صورت قرضی به تیم‌های دیگر منتقل کرده و در نهایت آنها را با سود بسیار به فروش می‌رسانند و این موضوع باعث ایجاد دردسر برای سازمان‌های مدیریتی جهانی فوتبال شده است. فیفا معتقد است که این الگو باعث ایجاد انحراف در بازار نقل و انتقالات به سود باشگاه‌های ثروتمند شده است.
به عنوان ناظر بازار نقل و انتقالات بین‌المللی، فیفا از احتکارها خسته شده و همچنین نگران این موضوع است که بعضی از بازیکنان جوان در سیستم فعلی از دست بروند.
منظور از این کار این نیست که فیفا با نقل و انتقالات قرضی مخالف است و استثناها برای بازیکنان زیر 21 سال و بازیکنان پرورش یافته در باشگاه نشانگر همین موضوع است. این پذیرش وجود دارد که انتقال‌های موقت گاهی می‌تواند روند پیشرفت را تسریع کند و به سود تمامی طرفین درگیر باشد. قرار دادن بازیکنان زیر 21 سال در این قوانین جدید ممکن است کاملا به ضرر آنها باشد.
تعریف دقیق “بازیکنان پرورش یافته” در جلسه آینده فیفا مشخص خواهد شد اما این انتظار می‌رود که بازیکنانی در این دسته قرار بگیرند که بین سنین 15 تا 21 به مدت سه فصل کامل در باشگاه فعلی‌شان حضور داشته‌اند.
مسیر بازیکنان بومی و محصولات آکادمی نیز با این قوانین جدید بسته نخواهد شد. فیفا همیشه اهداف دیگری در ذهن داشت.
***
آیا این پایان ارتش قرضی چلسی است؟
اساسا بله. و چلسی از مدت‌ها قبل برای آغاز این محدودیت‌ها برنامه‌ریزی کرده است. تنها شیوع ویروس کرونا باعث شد که فیفا این قوانین را در آغاز فصل قبل اعمال نکند و باشگاه‌هایی مانند چلسی که به قرض دادن بازیکنان معروف هستند، فرصت بیشتری برای تغییر این رویه داشته باشند.
این ارتش بازیکنان قرضی معروف دور از استمفوردبریج در سال‌های اخیر به شکل قابل توجهی کاهش یافتند. برخلاف فصل 19-2018 که تعداد قابل توجه 49 بازیکن به صورت قرضی از این تیم جدا شدند، این عدد در این فصل تنها به 21 بازیکن رسیده است.
روزهای استفاده از ماریو پاشالیچ و مایکل هکتور که مجموعا 9 انتقال قرضی بدون حتی یک بازی برای تیم اول چلسی را تجربه کردند، دیگر به پایان رسیده و بازار نقل و انتقالات قرضی امروزه اساسا برای بهبود شرایط بازیکنان جوان این باشگاه شامل کانر گُلَگِر، بیلی گیلمور، آرماندو بروخا و لِوی کولویل استفاده می‌شود.
چلسی یکی از باشگاه‌هایی است که با به خدمت گرفتن بازیکنان و انتقال آنها به باشگاه‌های کوچک، مانع از پیوستن آنها به باشگاه‌های رقیب می‌شد.
از بازیکنان قرضی بالای 21 ساله و غیر پرورش یافته در باشگاه، چلسی در حالی حاضر فقط تیمو باکایوکو، بابا رحمان و امرسون پالمیری را در اختیار دارد که تا سال 2023 با آنها قرارداد دارد. دنی درینک‌واتر 31 ساله که در حال حاضر به صورت قرضی در ردینگ توپ می‌زند مطمئنا با پایان قراردادش در این تابستان از چلسی جدا خواهد شد.
پیشنهادهایی نیز برای میکی باتشوایی و مت میازگا در پایان قراردادهای قرضی فعلی آنها مدنظر قرار داده خواهد شد. انتظار می‌رود که بشیکتاش ترکیه و آلاوس اسپانیا در پنجره نقل و انتقالاتی آینده در این زمینه اقدام کنند.
از 21 بازیکن قرضی چلسی در این فصل، 11 بازیکن شرایط قرار گرفتن در مورد معافیت بازیکنان زیر 21 سال پرورش یافته در این باشگاه را دارند.
***
آیا این قانون باشگاه بزرگ دیگری را تحت تاثیر قرار می‌دهد؟
منچسترسیتی مانند چلسی عادت انتقال قرضی تعداد زیادی از بازیکنان حاضر در آکادمی موفقش را دارد و 36 بازیکن در این فصل به صورت موقت از مدافع عنوان قهرمانی لیگ برتر جدا شده‌اند. با این حال اکثریت این بازیکنان جز موارد استثنا هستند.
منچستریونایتد و لیورپول استراتژی‌های متفاوتی را در استفاده از سیستم انتقال قرضی در پیش گرفته‌اند، با بازیکنانی که به صورت محدودتر به باشگاه‌های دیگر فرستاده می‌شوند. برای مثال، یونایتد در حال حاضر تنها 13 بازیکن را به صورت قرضی به باشگاه‌های دیگر فرستاده و تنها سه نفر از این بازیکنان (فاکوندو پلیستری، اکسل توانزبه و آندریاس پریرا) خارج از انگلیس هستند.
با این حال، آرسنال در حال حاضر نمی‌تواند با موارد لازم برای فصل 25-2024 که قرار است فقط شش بازیکن به صورت بین‌المللی قرض داده شوند، سازگاری داشته باشد.
در حال حاضر 9 بازیکن از این تیم به باشگاه‌های خارجی قرض داده شده‌اند و تنها ریس نلسون که این فصل به صورت قرضی در باشگاه هلندی فاینورد توپ می‌زند شامل استثنای قوانین جدید می‌شود چون در هنگام انتقال 21 سال داشته است.
لوکاس توریرا، رونار الکس رونارسون، پابلو ماری، کونستانتینوس ماوروپانوس و متئو گوندوزی در این محدودیت جای می‌گیرند، در کنار آینزلی مایتلند نایلز و هکتور بیرین که بازیکنان پرورش یافته باشگاه هستند اما با توجه به اینکه 24 و 26 ساله هستند جز این دسته قرار نمی‌گیرند. ویلیام سالیبا تنها 20 سال دارد اما در سال 2019 از سنت‌اتین به آرسنال پیوست و جز بازیکنان پرورش یافته در این باشگاه به حساب نمی‌آید.
متئو گوندوزی که زمانی پدیده آرسنال محسوب می‌شد، در چند فصل اخیر را به طور قرضی در هرتابرلین و المپیک مارسی سپری کرده است.
وولوز شاید یکی از باشگاه‌های لیگ برتری باشد که بیشترین آسیب را از این تغییرات قریب‌الوقوع فیفا بخورد. آنها در نیمه اول فصل جاری 21 بازیکن را به صورت قرضی به باشگاه‌های دیگر فرستادند که شامل 10 بازیکن در خارج از کشور است.
این لیست شامل پاتریک کوترونه، مهاجم ایتالیایی، است که از سوی امپولی در سری A برای این فصل قرض گرفته شده و روبن وینگاره، مدافع چپ پرتغالی 22 ساله، که در اسپورتینگ لیسبون توپ می‌زند.
چهار بازیکن- لئو بوناتینی، توتی گومز، لئو کامپانا و بِندِگوز بولا- به گراس‌هاپرز، باشگاه تامین کننده وولوز در سوییس، فرستاده شده‌اند اما چنین توافقی با توجه به محدودیت در پیش روی تعداد بازیکنانی که هر دو باشگاه می‌توانند به هم قرض بدهند برای فصل آینده مقدور نیست.
این قوانین جدید مدعی هستند که در هر بازه زمانی در طول یک فصل، یک باشگاه فقط می‌تواند نهایتا سه بازیکن حرفه‌ای را به صورت قرضی به یک باشگاه مشخص دیگر بفرستد.
توافق‌های انجام شده با باشگاه‌های خارجی که در طول دوران برگزیت به امری عادی و رو به رشد در لیگ برتر تبدیل شده همچنان پابرجاست اما محدودیت‌های جدیدی اعمال خواهد شد.