چگونه گرجستان با کواراتسخلیا یکی از شگفتی‌های یورو 2024 را رقم زد
هفت‌یک- تا چند ساعت پیش از شروع مسابقه‌ی پرتغال و گرجستان، داستان‌های ترسناکی در خصوص اوضاع حمل‌ونقل عمومی در اطراف گلزن‌کرشن آلمان به‌گوش می‌رسید. هوادارانی که همگی پیراهن شماره 7 به‌تن داشتند از کیلومترها دورتر، با پای پیاده و از هر طرف راهی ورزشگاه می‌شدند.
پیراهن‌ها به رنگ‌های مختلف بودند؛ اکثرا قرمز، بعضی سفید، بعضی راه‌راه سیاه و سفید، بعضی راه‌راه سبز و سفید، و تعداد زیادی نیز زرد و آبی. اما شماره‌ی پشت آنها همگی یکسان بود. هدف از این پیاده‌روی نیز برای بسیاری تنها یک چیز بود: دیدن کریستیانو رونالدو. اما تنها یک نفر بود که دستش به پیراهن اصلی شماره 7 رسید: هم‌شماره‌ای رونالدو در تیم حریف.
شماره 7 گرجستان پس از بازی گفت:«گفته بودم که پیراهنش را به‌یادگار خواهم گرفت و گرفتم. ما قبل از شروع بازی گفتگویی با هم داشتیم و او برایم آرزوی موفقیت کرد. این ارزش بسیار زیادی برای من داشت چرا که هرگز فکر نمی‌کردم رونالدو به‌سمتم بیاید و چیزی به من بگوید. او یک فوتبالیست بزرگ و همچنین یک شخصیت بزرگ است، درون و بیرون زمین. من احترام بسیار زیادی برای او قائل هستم. او همواره الهام‌بخش بازیکنان جوان بوده است و ما بسیار از او آموخته‌ایم. او یکی از بزرگترین بازیکنان دنیاست و وقتی پیش از بازی به‌سمت من آمد و برایم آرزوی موفقیت کرد بی‌اندازه غافلگیر و خوشحال شدم. این باعث شد که بفهمم امروز می‌توانیم کارهای بزرگی در زمین کنیم.»
رونالدو که در ابتدای بازی به سمت کواراتسخلیا رفت و برای او آرزوی موفقیت کرد، در پایان بازی پیراهنش را به ستاره گرجستان داد.
کواراتسخلیا ستاره‌ی بازی بود. او در همان شروع مسابقه و روی اشتباه مدافع جوان پرتغال یعنی آنتونیو سیلوا صاحب موقعیت شد و توانست گل اول تیمش را به‌ثمر برساند. از پیش از شروع بازی مشخص بود که جناح راست دفاع پرتغال کلیدی‌ترین بخش در آرایش دفاعی آنهاست چرا که فوق ستاره‌ی گرجستان در آن منطقه بازی می‌کرد. با این حال سیلوا یک بعدازظهر فاجعه‌بار را سپری کرد. او با اشتباهش گل اول را به گرجستان هدیه داد و در ادامه پنالتی گل دوم را نیز به آنها تقدیم کرد.
این یکی از عجایب فوتبال است که یک کشور ناشناخته از حیث فوتبالی، می‌تواند یکی از بهترین فوتبالیست‌های اروپا را عرضه کند. به جرج بست اهل ایرلند شمالی، هریستو استویچکوف بلغاری و ژرژ وه‌آی لیبریایی فکر کنید. یا در طی دوران اخیر به گرت بیل ولزی، هنریک مخیتاریان ارمنی و محمد صلاح مصری.
گرجستان البته با ارائه‌ی فوتبالیست‌های سطح بالا بیگانه نیست. گئورگی کینکلادزه هافبک بازیسازی که در دهه‌ی نود در لیگ برتر انگلیس بازی می‌کرد، شوتا آرولادزه مهاجم آژاکس و رنجرز، و همچنین کاخا کالادزه دفاع چپ میلان که توانست با این تیم قهرمان اروپا شود نمونه‌هایی از آنها هستند. کالادزه هم‌اینک شهردار تفلیس (پایتخت گرجستان) است. حالا و بعد از نمایش درخشان کوارتسخلیا در یورو، کالادزه حتما باید به او نشان شهروند درجه یک را اعطا کند.
البته که کوارتسخلیا به‌یکباره از ناکجا سر بر نیاورده. او ستاره‌ی تیم ناپولی است که نقشی تعیین‌کننده را در قهرمانی اخیر آنها در سری A ایفا کرد و در نقش دیه‌گو مارادونا برای تیم محبوب یکی از فوتبالی‌ترین شهرهای اروپا ظاهر شد. او پیش از ناپولی برای روبین کازان در لیگ روسیه بازی می‌کرد اما با آغاز تهاجم روسیه به اوکراین به بازیکنان خارجی شاغل در این لیگ اجازه داده شد که قرارداد خود را با باشگاه‌های روسی فسخ کنند. کوارتسخلیا در ادامه به کشورش برگشت و بازیکن دینامو باتومی در لیگ گرجستان شد.
کواراتسخلیا خیلی زود و روی اشتباه آنتویو سیلوا دروازه پرتغال را باز کرد.
خرید کلیدی ناپولی برای پایان دادن به انتظار 33 ساله‌ی فتح اسکودتو، در تابستان 2022 از لیگ رنک 47 اروپا به‌خدمت گرفته شد. در رنکینگ یوفا فقط لیگ‌های لیختن‌اشتاین، مقدونیه شمالی، ولز، جبل الطارق، ایرلند، مونته‌نگرو، آندورا و سان مارینو در رتبه‌ی پایین‌تری نسبت به لیگ گرجستان قرار دارند. کواراتسخلیا تنها بازیکن سری A در فصل 23-2022 بود که هم تعداد گل‌ها و هم تعداد پاس گل‌هایش دو رقمی شد. و مهم‌تر از آن، او بیشترین تعداد دریبل را در بین تمام بازیکنان لیگ به‌ثبت رساند.
این مهارت بالا در دریبل‌زنی در بازی مقابل پرتغال بسیار مهم و حیاتی بود. برای تیمی مانند گرجستان که عقب می‌نشیند، فشار حریف را تحمل می‌کند و چشم به ضدحملات می‌دوزد، بهترین نوع بازیکن ممکن یک دریبل‌زن سرعتی است. آنها در عملیات انتقال توپ بسیار موفق ظاهر شدند. گرجستان به‌ندرت با سراسیمگی توپ را دور کرد و در عوض سعی داشت سریعا با یکی دو پاس توپ را به یکی از دو مهاجم خود برساند. کوارتسخلیا می‌توانست با سرعت خود به دفاع حریف نفوذ کند درحالیکه مهاجم دیگر تیم یعنی گئورگی میکاتادزه با هوشمندی در فضای میانی زمین جایگیری می‌کرد و در وقت مناسب ناگهان دست به نفوذ می‌زد.
مربی تیم یعنی ویلی سانیول بعد از بازی گفت:«به برخی از بازیکنانم گفتم به یاد بیاورید که وقتی شانزده هفده ساله بودید چگونه بدون ترس بازی می‌کردید. آنها امروز دقیقا همینگونه بازی کردند.»
گل دقیقه 2 کوارتسخلیا به‌طرز برجسته‌ای نمودار الگوی حاکم بر کل بازی بود. مربی پرتغال یعنی روبرتو مارتینز نیز بعد بازی اظهار داشت که آنها هرگز حریف خود را دست‌کم نگرفتند و کاملا از کیفیت بازی ستاره‌ی گرجستان آگاهی داشتند:«ما خیلی زود گل خوردیم و این همان چیزی بود که گرجستان به آن نیاز داشت. کوارتسخلیا یکی از بهترین دریبل‌زن‌های پنج لیگ معتبر اروپایی است و ضربات آخر را نیز به‌خوبی می‌زند.»
گرجستان با هدایت ویلی سانیول به جایی رسیده که هرگز پیش از آن تجربه نکرده بود.
البته که گرجستان یک تیم تک‌بازیکنه نیست و حتی در لحظاتی از بازی هم‌تیمی‌های کواراتسخلیا از دست او کلافه شدند. در اواسط نیمه‌ی اول او شوتی بی‌حاصل را به کنار تور دروازه‌ی پرتغال کوباند درحالیکه هم‌تیمی‌هایش در موقعیت بهتری قرار داشتند. این صحنه با اعتراض شدید آنها همراه بود.
با این حال آنها هروقت که امکانش بود توپ را به او پاس دادند. بهترین نمونه زمانی حادث شد که گرجستان روی یکی از کرنرهای پرتغال توانست توپ را پس بگیرد و هافبک تیم یعنی گئورگی چاکوِتادزه خود را جلوتر از تمام مدافعان حریف یافت، اگرچه همچنان در زمین خودی. اما از آنجا که می‌دانست سرعت لازم برای حمل توپ تا محوطه‌ی جریمه‌ی حریف را ندارد به عقب برگشت و توپ را به کوارتسخلیا پاس داد. کوارتسخلیا سه مدافع را در مقابل خود می‌دید اما توانست با مهارت دریبل‌زنی خود یک خطا از حریف بگیرد و تیمش را از زیر فشار خارج کند.
یک لحظه‌ی این‌چنینی دیگر نیز در بازی وجود داشت و آن زمانی بود که گرجستان با به‌دست آوردن توپ سریعا آن را به کوارتسخلیا رساند و او توانست با عبور از سه مدافع حریف مجددا یک خطا از آنها بگیرد و تیمش را بالا بیاورد. او بارها و بارها در این بازی اقدام به حمل توپ کرد، اما نه به‌قصد سانتر کردن یا گل زدن آنگونه که در ناپولی دیده بودیم، بلکه به‌عنوان یک ترفند دفاعی؛ به‌منظور دور کردن توپ از دروازه‌ی گرجستان و حفظ کردن نتیجه‌ای که در حکم صعود آنها به مرحله‌ی حذفی بود.
بعد از بازی از کوارتسخلیا خواسته شد که این پیروزی را با فتح اسکودتو در ناپولی مقایسه کند. سوال سختی بود. اما او پاسخ داد:«این بهترین روز از زندگی من بود. چرا که پیروز شدن به‌همراه گرجستان بسیار دشوارتر از ناپولی است.»
همین دشواری و همین پیروزی‌های غیرمنتظره هستند که به بازی‌های ملی جذابیت می‌بخشند.
برخی از تک ستارگان کشورهایی که تیمهای ملی فوتبالشان در جهان فوتبال از جایگاه قابل توجهی برخوردار نیستند :
سالهای اخیر: رابرت لواندوفسکی از کشور لهستان ،ارلینگ هالند از کشور نروژ، کیلور ناواس از کشور کاستاریکا .
چند دهه اخیر: آندری شوچنکو از کشور اوکراین ، پاول ندود از جمهوری چک ، یاری لیتمانن از کشور فنلاند ، ایان راش از کشور ولز ،ایوان زامورانو از کشور شیلی، گیورگی هاجی از کشور رومانی ، و…
شایان ذکر که برخی دیگر از اینگونه ستارگان فوتبال در مقاله فوق الذکر به اسامی آنها اشاره شده است لذا در این لیست، از تکرار مجدد نام آنها خودداری شده است .