آنالیز: بازی لوکاکو در این سال‌ها چگونه تحول پیدا کرد و چطور به کار چلسی می‌آید
هفت‌یک- به نظر می‌رسد چلسی در فاصله یک هفته تا آغاز فصل جدید لیگ برتر بالاخره شماره 9 خود را پیدا کرده است- و او چهره‌ای آشنا است.
روملو لوکاکو دقیقا 10 سال پس از اولین حضورش در استمفوردبریج به عنوان جوان 18 ساله خام اما بسیار با استعداد به این ورزشگاه برمی‌گردد. این بار او دستمزدی به اندازه یک فوق ستاره دریافت خواهد کرد، رکورد قیمت پرداختی از سوی باشگاه به نام او خواهد شد و البته این آگاهی را دارد که شانس کافی برای اثبات خودش به عنوان رهبر تیمی که از کودکی طرفدارش بود را خواهد داشت.
لوکاکو اولین بار در زمان حضور آندره ویلاس بواس در چلسی به این باشگاه پیوست.
او راهی طولانی و بعضا عجیب را برای رسیدن به این نقطه طی کرده است. لوکاکو در تابستان 2014 در حالی با ناامیدی تمام چلسی را به مقصد اورتون ترک کرد که پیش از آن به صورت قرضی در این تیم و وست برومویچ آلبیون درخشیده بود و جذب دیه‌گو کاستا نمایانگر بی‌اعتمادی ژوزه مورینیو به بازیکن بلژیکی جوانی بود که می‌خواست پا جای پای دیدیه دروگبا، اسطوره‌اش، بگذارد.
سه سال بعد نوبت ناامیدی چلسی بود، مینو رایولا آنها را پس زد و منچستریونایتد زودتر اقدام کرد تا نتوانند بار دیگر او را از گودیسون پارک به غرب لندن بازگردانند. این شکست باعث اقدام آنها برای جذب آلوارو موراتا و بدشانسی‌ای شد که همه در آن دخیل بودند.
چهار سال گذشته برای لوکاکو با ناامیدی در یونایتد و بازگشت مجدد در اینتر همراه بوده و برای چلسی با نداشتن هیچ گلزنی در کلاس لوکاکو گذشته است. اما علیرغم تلاش آشکار آنها برای یافتن یک شماره 9 واقعی درخشان، به نظر می‌رسید که راهی برای همکاری دوباره باز نباشد. ارلینگ هالند به عنوان مهاجمی ظاهر شد که تمامی مالکان باشگاه‌های بزرگ از جمله رومن آبراموویچ به دنبال جذبش بودند. اینتر با کمک آنتونیو کونته بار دیگر به قدرت اصلی سری A تبدیل شد و در عین حال توماس توخل توانست چلسی را با خط حمله‌ای نه چندان درخشان به قهرمانی چمپیونزلیگ برساند.
شرایط در هفته‌های اخیر فراهم گشت، زمانی که مخالفت بروسیا دورتموند موجب عدم فروش ارلینگ هالند شد و بحران مالی اینتر، لوکاکو را واداشت تا در پافشاری اولیه‌اش مبنی بر ادامه حضور در ایتالیا تجدیدنظر کند. به محض این که کوچکترین امیدی برای جذب لوکاکو پدیدار شد، مارینا گرانوفسکایا، مدیر چلسی، با نهایت سرعت اقدام کرد.
مارینا گرانوفسکایا سرانجام توانست به قولش عمل کند و لوکاکو را در فاصله دو روز تا شروع فصل جدید لیگ‌برتر به خدمت گرفت.
چلسی باید رقمی بالاتر از سال 2017 برای خرید لوکاکو پرداخت کند اما آنها بازیکن بهتری را هم نسبت به آن زمان در اختیار خواهند داشت- یا حداقل بازیکنی متفاوت. اتلتیک نگاهی به روند تکامل بازی لوکاکو انداخته است…
***
لوکاکو پس از دو فصل از بهترین فصول دوران حرفه‌ای‌اش به چلسی برمی‌گردد: 34 گل در 51 بازی در تمام رقابت‌ها برای اینتر در فصل 20- 2019 و 30 گل در 44 بازی در 21- 2020. رکورد او با تبدیل شدن به پنالتی‌زن اول تیم رشد چشمگیری داشت- او در دو سال حضورش در سن سیرو 15 بار پشت 15 ضربه پنالتی قرار گرفت که همه را با موفقیت به گل تبدیل کرد- و همانطور که در تصویر زیر می‌بینید، او در طول 9 فصل حضور کاملش در لیگ برتر و سری A رکورد حداقل 0.5 گل در هر 90 دقیقه (یا یک گل در هر دو بازی) را به ثبت رسانده است:
نکته کلیدی در این ثبات این واقعیت است که لوکاکو تمام‌کننده‌ای منعطف است. 10 گل از 18 گل او در سری A در فصل 21- 2020 در جریان بازی با پای چپ محبوبش به ثمر رسیده و شش گل نیز با پای راست وارد دروازه حریفان شده است. مدافعان امنیت خاطر کافی برای رفتن به هیچ یک از دو سو را ندارند چون او می‌تواند از دامنه گسترده‌ای از زوایا و مناطق داخل محوطه جریمه دروازه را باز کند.
حرکات هوشمندانه او در محوطه جریمه با گل‌های آسان بدون ضربات سهمگین یا تلاش زیاد از روی سانترها و کات بک‌های کوتاه ارسالی از سوی وینگ- بک‌های کونته همراه بود. اشرف حکیمی، بازیکن دیگری که چلسی در این تابستان به دنبال جذبش بود، بهترین موقعیت‌ساز برای لوکاکو به حساب می‌آمد.
علاوه بر این لوکاکو به استفاده عالی از ویژگی‌های فیزیکی‌اش ادامه می‌دهد که همیشه پتانسیل غیرقابل مهار بودن در موقعیت‌های خاص را به او اعطا کرده است. ترکیب نایاب ابعاد فیزیکی، مهارت و سرعت او باعث شده که به کابوسی در هنگام رویارویی با مدافع تبدیل شود؛ همانطور که اینجا در جریان پیروزی 2-6 برابر کروتونه در ماه ژانویه به تصویر کشیده شده است.
لوکاکو مسیر حرکت توپ ارسالی را بهتر از حریفش پیش‌بینی کرده، کمی او را همراه خود می‌کشد و با تلنگری با بیرون پای چپش از بازیکن حریف عبور می‌دهد…
تا به آسانی هرچه تمام‌تر موقعیت گلی عالی برای خودش خلق کند. او از زمانش نهایت استفاده را برده، دروازه‌بان را با حرکت بدن جا گذاشته و سپس توپ را به گوشه پایان دروازه می‌فرستد:
اینجا برابر بروسیا مونشن گلادباخ در ماه دسامبر، توپی را در موقعیت کمی تهدیدآمیز دریافت می‌کند اما هنوز راه زیادی برای نزدیک شدن به دروازه‌بان زومر در پیش دارد:
لوکاکو وارد محوطه جریمه شده، از بدنش برای ایجاد فاصله با مدافع مسقیمش استفاده کرده و پیش از اینکه بازیکن دیگری بتواند واکنشی نشان دهد، شوتی آرام از همین شکاف به گوشه پایین دروازه می‌زند:
نقطه آغازی که او در آن توپ را در اختیار می‌گیرد، به یکی از ویژگی‌های اصلی او تبدیل شده است.
این تکنیکی است که او در طول سال‌ها برای رشدش تلاش کرده و در طول دوران حضورش در اورتون این موضوع را برای جیمی کرگر در اسکای اسپورت شرح داد.
در تورنمنت کوچک لیگ اروپا که در فصل 20- 2019 تا فینال آن پیش رفتند، او گلی درست برعکس همین گل را به ثمر رسانده و این بار از سمت چپش وارد محوطه جریمه شد…
… شانه‌اش را به سوی مدافع کرد تا فضایی ایجاد کند و سپس توپ را به سوی گوشه پایین تیر دورتر شلیک کرد:
ساسولو در اوایل فصل 20- 2019 اشتباهی مرتکب شده و باعث شد اینتر توپ را در آستانه محوطه جریمه به لوکاکو برساند، در حالی که تنها یک مدافع بین او و دروازه قرار داشت:
لوکاکو حریف را به عقب کشیده و با ضربه‌ای به توپ آن را به سمت چپش فرستاده، چرخید و ضربه تمام کننده‌ای با پای راست می‌زند:
لوکاکو در اینتر چندان با ضربه سر گلزنی نکرد اما همان تعداد معدودی که به ثمر رساند هم با کیفیتی بود که نشان داد او می‌تواند از این ویژگی در تیمی با سانترهای بلندتر بهره بگیرد.
این پرش بلند برای ضربه زدن به توپ ارسالی از سوی نیکولو بارلا و عبور آن از پشت جانلوییجی دوناروما برای کسب پیروزی مهم در دربی میلان هم در فصل 20- 2019 رخ داد:
این ضربه سر سریع و تماشایی برای فرستادن سانتر جذاب اشلی یانگ به گوشه تیر دورتر هم بود که زمینه‌ساز پیروزی 1-2 خانگی اینتر برابر ساسولو در ماه آوریل شد:
شاید جذاب‌ترین بخش عملکرد لوکاکو در فصل گذشته رشد قابل توجه‌اش به عنوان یک بازی‌ساز بود.
او علاوه بر 24 گل زده در سری A، 11 پاس گل هم ارسال کرد و آمار زیر نشان می‌دهد که این موضوع چندان اتفاقی نبوده است. پاس گل‌های مورد انتظار او با عدد 7.8- که نمایانگر میزان احتمالی است که یک پاس ارسالی به پاس گل تبدیل شود- نشان‌دهنده سطح بالایی از عملکرد است که خوب به حساب می‌آید اما فوق‌العاده نیست.
در تصویر زیر می‌بینید که لوکاکو فصل گذشته بالاترین آمار در میانگین پاس گل‌های ارسالی در 90 دقیقه (0.34) در طول دوران حرفه‌ای خود را به ثبت رساند- یک پاس گل در هر سه بازی:
لوکاکو تحت هدایت کونته همکاری فوق العاده و تله‌پاتیکی را با لائوتارو مارتینز شکل داد.
آنها معمولا شانس‌هایی برای یکدیگر خلق می‌کردند که یا مستقیما با دخالت توپ همراه بود یا از طریق حرکات هوشمندانه ایجاد می‌شد. اینجا در دقیقه پنجم دربی میلان در ماه فوریه، لوکاکو سریعا به بال راست رفته و سانتری جذاب و بینقص روی سر هم تیمی آرژانتینی خود ارسال می‌کند:
چند روز قبل در جریان پیروزی خانگی 1-3 برابر لاتزیو، او توپ را به منطقه مناسب شوتزنی در محوطه جریمه برد اما متوجه شد که دو مدافع و دروازه‌بان حریف در حال حرکت به سوی او هستند و لائوتارو آزاد مانده، او پاسی از بین آنها ارسال کرد تا هم تیمی‌اش با ضربه‌ای بدون دردسر و آرام دروازه را باز کند. این تصمیم زمانی بیشتر مورد ستایش قرار می‌گیرد که بدانید لوکاکو در آن زمان در آستانه هت‌تریک قرار داشت:
توانایی لوکاکو برای بهره‌برداری عالی از موقعیت‌های تغییر از فاز دفاعی به هجومی که گاهی با همراهی مارتینز انجام می‌شد، نقشی اساسی در موفقیت هجومی اینتر تحت هدایت کونته ایفا کرد.
این اتفاق همچنین به چندین گل درخشان انفرادی منجر شد که شامل این گل در پیروزی 0- 3 برابر میلان در ماه فوریه است. او توپ را درون نیمه زمین حریف در اختیار گرفت، در حالی که دو مدافع پیش رو دارد و فقط حکیمی در نقش حمایت‌گر ظاهر شده است…
… اما به جای ارسال توپ به کناره‌ها و حمله به سوی محوطه جریمه، به سمت مدافعی می‌رود که در حال حرکت به سوی عقب است، سپس توپ را روی پای چپش قرار داده و شوتی زمینی را به سمت تیر نزدیک دوناروما می‌زند:
اینجا در جریان پیروزی 1-3 برابر ناپولی در فصل 20- 2019، او از یک لغزش استفاده می‌کند تا با توپ به منطقه‌ای دفاعی‌تر نفوذ کند و این بار مارتینز در کنار او قرار دارد:
این دو بازیکن به شکل موثری در این نفوذ جای‌شان را در دو سمت زمین با یکدیگر عوض می‌کنند، مارتینز یار مستقیمش را به سمت راست کشیده و لوکاکو به سمت چپش حرکت می‌کند تا شوتی غیرقابل مهار را از سد دو دفاع عبور داده و وارد دروازه کند:
در آمار کلی لوکاکو در طول زمان که از سوی smartscout تهیه شده نیز مشخص است که حمل توپ نقش زیادی را در مجموع بازی او در فصل گذشته ایفا کرده که بیش از هر زمانی در طول دوران حرفه‌ای او است؛ علیرغم این واقعیت که او بیشتر از همیشه توپ را در محوطه جریمه حریف دریافت می‌کرد (دریافت در محوطه جریمه) و نقشی بسیار قابل توجه‌تر در بازیسازی تیمش داشت (پاسکاری در جریان بازیسازی هجومی):
همانطور که تصویر بالا نشان داد، لوکاکو وظیفه دفاعی چندانی از سوی کونته بر عهده نداشت (تکل‌ها، خطاها، دفع توپ‌ها و سد مسیرها). آمار 9.1 پرس در هر 90 دقیقه در سری A فصل گذشته به راحتی پایین‌تر از تمامی مهاجمان چلسی در لیگ برتر است؛ هرچند تفاوت سبک تیمی باید در چنین مقایسه‌هایی در نظر گرفته شود. هیچ دلیلی برای تردید در این موضوع وجود ندارد که لوکاکو می‌تواند با میزان بیشتری از کار بدون توپ سازگار شود و توخل نیز با توجه به میزان دخالتش در پروسه جذب این بازیکن باید از این امر مطمئن باشد.
لمس اول و کنترل توپ لوکاکو بارها در طول دوران حضورش در یونایتد زیر سوال برده شد اما بیشتر مشکلات این بازیکن از این واقعیت سرچشمه گرفت که ژوزه مورینیو، سرمربی سابقش در چلسی، از او در نقش اشتباه مهاجم نوک در الگوی دروگبا استفاده می‌کرد و متعاقبا از او می‌خواست که با کمترین میزان حمایت در نبردهای هوایی به مقابله با مدافعان میانی تنومند برای دریافت توپ برود. او در اینتر از وظایف بهتر و هم تیمی‌های همراه‌تری برخوردار بود- مارتینز، حکیمی سرعتی یا نفوذکنندگان خط میانی.
همکاری لوکاکو در بازیسازی هجومی در چنین محیط مطلوبی نشانه‌های مثبتی از خود نشان داد. اینجا او در برابر کالیاری او از توپ در محوطه جریمه محافظت می‌کند تا لحظه درست برای نفوذ حکیمی در کنار خط برسد و این حرکت منجر به ضربه آرام و بدون دردسر متئو دارمیان (که در تصویر نیست) در تیر دورتر و باز کردن دروازه حریف می‌شود:
اینجا او برابر ساسولو تا خط میانی عقب کشیده، با توپ می‌چرخد و سانتری دقیق و عرضی درست در مسیر یانگ در سمت چپ ارسال می‌کند:
و اینجا برابر جنووا پاداش نهایی را برای تلاش و دخیل کردن خودش در جریان بازی اینتر دریافت می‌کند.
این حرکت زمانی آغاز شد که او تا بیرون از محوطه جریمه عقب کشید و تلاش کرد تا توپ را به بارلا برساند:
مدافع مستقیم لوکاکو به دنبال بارلا رفت و بازیکن بلژیکی از این موقعیت استفاده کرد تا با نهایت سرعت از پشت سر نفوذ کند تا از پاس برگشتی بهره ببرد:
او سپس توپ را با مهارت تمام روی پای چپش انداخت تا از آخرین حریف هم عبور کرده و خود را آماده شوتزنی کند که به گوشه بالای تیر دورتر رفت:
توخل معمولا علاقه‌ای به بازیکنان شماره 9 ایستا ندارد؛ بنابراین تمایل لوکاکو به حرکت در راستای یافتن فضا، حمل توپ از مناطق دفاعی‌تر و انجام کارهای ترکیبی با هم تیمی‌ها بدون تکروی، برای او خوشایند خواهد بود.
از حضور او در بال راست- جایی که بارها از سوی روبرتو مارتینز در اورتون و اخیرا در بلژیک به کار گرفته شد- و داشتن شانس مکرر نفوذ به مناطق مرکزی مانند بازیکنانی چون تیمو ورنر و کای هاورتز شگفت‌زده نشوید.
***
جذب لوکاکو شاید به اندازه جذب مهاجمی چون هالند هیجان‌انگیز نباشد چرا که این بازیکن نروژی در چنین سن کمی، شور و هیجان بسیاری را با خود به همراه می‌آورد. او بدون شک ناآشناترین گزینه هم نیست؛ به نوعی تعجب‌برانگیز است که او فقط 28 سال دارد چرا که ما شاهد عبورش از بهترین مدافعان لیگ‌های مهم اروپایی از سن 17 سالگی بوده‌ایم. اما نمی‌توان انکار کرد که او پاسخی درخور به ضروری‌ترین نیاز چلسی است.
هیچ تیمی در لیگ برتر آمار گلزنی پایین‌تری از گل‌های موردانتظارش نسبت به چلسی از زمان حضور توخل در ماه ژانویه نداشته و برخورداری از دفاع غیرقابل نفوذ زمینه‌ساز قهرمانی آنها در لیگ قهرمانان بوده است.
لوکاکو از زمان حضورش در انگلیس در یک دهه قبل روند گلزنی مداومی را به ثبت رسانده است؛ او همین حالا در رده بیستم بهترین گلزنان تاریخ لیگ برتر قرار دارد و به راحتی می‌تواند با امضای قرارداد پنج ساله حضورش در استمفوردبریج به جمع 10 گلزن برتر راه پیدا کند.
اگر او انتظار داشته باشد که به عنوان پنالتی‌زن اول تیم انتخاب شود، شاید شاهد کاهش کارایی جورجینیو در زمینه گلزنی باشیم اما در مجموع کاملا منطقی است که باور داشته باشیم لوکاکو باعث بهبود قابل توجه خط حمله چلسی خواهد شد.
این امری ضروری برای فتح لیگ قهرمانان یا جام‌های داخلی نیست اما تاریخ به ما می‌گوید که قهرمانان لیگ برتر می‌توانند به گلزنی مهم و درخشان تکیه کنند. این جایگاهی است که توخل و چلسی در این فصل خواهان آن هستند. لوکاکو به اندازه کافی خوب است که این اتفاق را تضمین کند.
بسیار عالی