فرار به سوی آزادی؛ ستاره‌های که آن سوی دیوار برلین را دیدند

هفت یک – زمانی‌که دِرک شلیگل و فالکو گوتز تصمیم گرفتند درباره همه چیز ریسک کنند، سال‌ها بود که از دوستی آنها می‌گذشت. دو کودک علاقمند به فوتبال از یک سمت شهر برلین که باهم بزرگ شده بودند؛ شهری که به دو بخش تقسیم شده بود. این دو در نزدیکی دیواری زندگی می‌کردند که این شهر را از زمان ساخت در سال 1961 شکل داده بود. جهان آنها به عنوان کودکان به خوب و بد، غرب و شرق، امپریالیسم سرمایه‌داری و آرمانشهر کمونیستی تقسیم می‌شد. هر دو می‌دانستند که نباید از فیلم‌های وسترنی که از تلویزیون، پنهانی در خانه تماشا می‌کردند، اسمی ببرند.

شلیگل و گوتز در تیم جوانان دینامو برلین رشد کردند. آنها بخشی از یک سازمان ورزشی زیر نظر پلیس مخفی مخوف و بی‌رحم اشتازی در آلمان شرقی بودند و اریش میلکه، رهبر بدنام اشتازی، رئیس افتخاری باشگاه دینامو برلین بود. این دو بازیکن نقاط مشترک دیگری هم داشتند. شلیگل می‌گوید: “ما هر دو با مقامات و با دینامو مشکل داشتیم زیرا گذشته ما یکسان بود. خانواده او در آلمان غربی بودند و من عمه‌ای داشتم که در انگلیس زندگی می‌کرد. این نوع مسائل برای آینده ما خوب نبود و سوءظن‌هایی وجود داشت، اما این برای دوستی ما بهتر بود.”

گوتز در هفده‌سالگی اولین بازی خود را برای دینامو انجام داد و این اتفاق برای شلیگل دو سال بعد رخ داد. دو دوست با وجود سال‌های دشوار در آکادمی جوانان، به‌قوی‌ترین تیم کشور خود راه یافتند. آنها می‌گویند معمولا به عمد نادیده گرفته می‌شدند و به والدین‌شان گفته شد که از منظر سیاسی و با توجه به پیشینه‌ای که دارند، درست نیست پاداشی دریافت کنند. اما نادیده گرفتن استعداد آنها غیرممکن بود. بعد از طی کردن روند پیشرفت، هر دو بازیکن در تیم ملی جوانان آلمان شرقی حضور پیدا کردند. آنها به‌عنوان ورزشکار، بخشی از شهروندان منتخبی بودند که به خارج سفر می‌کردند و همیشه به‌شدت زیر نظر قرار داشتند.

اشتازی با نظارت بر همه جنبه‌های زندگی روزمره مردم آلمان شرقی از روش جمع‌آوری اطلاعات از طریق شبکه‌ای از افراد فعالیت می‌کرد. برخی تخمین‌ها حاکی است که از هر 63 نفر یک نفر برای اشتازی کار می‌کرد. این ساختار پیچیده، جسورانه و از همه لحاظ قدرتمند بود. هدف برقراری نظم برای پیش بردن اهداف کمونیستی بود؛ فوتبال نیز نقش خود را بازی می‌کرد. میلکه معتقد بود دینامو باید موفق‌ترین تیم آلمان شرقی باشد. آنها بین سال‌های 1979 و 1988 ده بار پیاپی قهرمان لیگ شدند. اغلب اوقات اتهاماتی مبنی بر برخورداری آنها از حمایت دولتی وجود داشت و همانطور که شلیگل می‌گوید، هواداران تیم‌های رقیب به‌شدت از این تیم متنفر بودند.

گوتز در مقطعی که برای تیم‌های زیر 21 سال آلمان شرقی در سوئد بازی می‌کرد، به‌طور جدی گزینه دیگری را در نظر گرفت. او می‌گوید: “از آنجا که من ثابت برای تیم اول دینامو بازی می‌کردم و در سطح بین المللی نیز حضور داشتم، کم‌کم بیشتر متوجه می‌شدم که دوران حرفه‌ای یک بازیکن چه معنایی دارد. من مجبور شدم از خودم این سؤال را بپرسم که فوتبال می‌خواهد من را به کجا برساند؟ آیا می‌خواهم همیشه در آلمان شرقی و در باشگاهی بازی کنم که رفتار خوبی ندارد؟ و ممکن است روز بعد بگوید ممنون، به خاطر آنچه هستی دیگر نمی‌توانی فوتبال بازی کنی؟” شلیگل هم با بازی در یک رقابت جوانان در فرانسه در ماه می سال 1982، بازی در خارج از کشور را تجربه کرد و افکار مشابهی داشت. پس در تابستان 1983، این دو دوست دیگر تصمیم خود را گرفتند. آنها باید از آلمان شرقی خارج می‌شدند؛ آنها نقشه‌ای داشتند اما باید مراقب می‌بودند.

***

شما فقط نمی‌توانید در هر جایی درباره اتفاقاتی شبیه به این صحبت کنید. شلیگل و گوتز پیاده‌روی زیادی انجام داده و ساعت‌ها در جنگل راه می‌رفتند زیرا این تنها مکان امن بود. شلیگل می‌گوید: “ما درباره این تصمیم بحث بسیاری کردیم. آیا ما می‌توانیم این کار بزرگ را انجام دهیم؟ تصمیم‌گیری آسان نبود. ما باید درباره اشتازی و افراد دیگر حاضر در باشگاه فکر می‌کردیم. این یک راز بین من و فالکو بود و هیچ کس دیگری نباید مطلع می‌شد.”

دینامو به عنوان قهرمان آلمان شرقی هر ساله به جام اروپایی صعود می‌کرد. در آن روزها رقابت‌ها از ابتدا به شکل حذفی و با دو دیدار رفت و برگشت در خانه خودی و خانه حریف برگزار می‌شد. بهترین عملکرد دینامو رسیدن به مرحله یک چهارم نهایی در سال 1980 بود. آنها در این مرحله در نهایت مقابل قهرمان جام، ناتینگهام فارست مغلوب شدند. اولین ایده این بود که آن دو در فصل 84-1983 در هر جایی که ممکن بود، فرار کنند؛ قرعه‌کشی هم روی خوشی به آنها نشان داد. در دور اول رقیب دینامو تیم “ژونس اِش”، قهرمان لوکزامبورگ بود. این قرعه به‌قدری آسان بود که در صورت عدم موفقیت در اجرای نقشه، فرصت دیگری برای فرار را برای آنها تضمین می‌کرد. آنها دوستی هم داشتند که ممکن بود بتواند کمک کند.

اولین بازی در خانه برگزار و گوتز در جریان پیروزی 1-4 دینامو موفق به گلزنی شد. بازی برگشت در تاریخ 28 سپتامبر 1983 بود. به دوست آنها اخیرا اجازه مهاجرت به آلمان غربی اعطا شده بود. در آن مقطع، فرآیندی رسمی مهاجرت قانونی را دشوار اما ممکن می‌کرد. او در نزدیکی مرز لوکزامبورگ اقامت داشت. آنها احتمال ملاقات با او و فرار با اتومبیلش را بررسی کردند، اما زمان محدود بود. دوست آنها نمی‌توانست کمک کند؛ زیرا هنوز مدارک شناسایی کامل خود را دریافت نکرده بود و نمی توانست از خانه جدید خود در آلمان غربی به مرز لوکزامبورگ سفر کند. با تمام اینها اما گوتز و شلیگل همچنان به احتمال رسیدن به موفقیت فکر می‌کردند.

گوتز 17 ساله با لباس دینامو برلین در سال 1979؛ سالی که اولین بازی‌اش را برای تیم بزرگسالان این باشگاه انجام داد.

گوتز درباره اهداف خود به پدرش گفته بود. او گفته بود که این احتمال وجود دارد که آنجا را به مقصد مناسبی و به زودی ترک کند. گوتز در آن زمان 21 ساله بود. اما شلیگل که در آن مقطع 22 سال داشت، به هیچ کس، حتی مادر و پدرش چیزی نگفته بود. مسابقه در Esch-sur-Alzette درست در مرز فرانسه برگزار شد. بلژیک تنها 10 کیلومتر از سمت غرب و آلمان غربی حدود نیم ساعت از سمت شرق فاصله داشت. گوتز و شلیگل به دنبال هر امکانی که آنها را به موفقیت برساند، بودند. هر لحظه غفلت یا سردرگمی ممکن بود باعث از دست رفتن نقشه بشود.

شلیگل می‌گوید: “اجرای نقشه امکان‌پذیر نبود و به هیچ‌وجه فرصتی نداشتیم. هرجا که می‌رفتیم از هتل، ناهار، تمرین تا استادیوم، همه ما با هم بودیم و بسیاری از افراد اشتازی ما را همراهی می‌کردند. حتی با هواپیمای خصوصی اریش میلکه سفر کرده بودیم. این یک سفر معمولی توریستی نبود و شرایط برای ما خیلی خطرناک بود.” دینامو 2-0 پیروز شد و بازیکنان به برلین بازگشتند. فقط چند روز پس از بحث درباره احتمال مهاجرت، پدر گوتز از پسرش در خانه استقبال کرد. آنها خیلی زود فرصت دیگری پیدا خواهند کرد.

***

قرعه بعدی دینامو، پارتیزان بلگراد بود که تیمی قدرتمند محسوب می‌شد. در لوکزامبورگ شرایط امنیتی سفت و سختی بود، اما در بلگراد شرایط می‌توانست متفاوت باشد. یوگسلاوی یک کشور کمونیست و دوست بود؛ البته نه برای کشورهای بلوک شرق مانند آلمان شرقی که به طور رسمی متحد شوروی بودند. آیا به طور قطع این گزینه کم‌خطری به حساب می‌آمد؟

دوباره دینامو در بازی رفت میزبان بود و در دیداری که گوتز در دقیقه یک موفق به گلزنی شد، در نهایت 2-0 به پیروزی رسید. حالا باید برای مسابقه برگشت به بلگراد می‌رفتند. تقریبا ظهر روز مسابقه در تاریخ دوم نوامبر 1983، دینامو با اتوبوس به پایتخت یوگسلاوی سفر کرد. وقتی اتوبوس متوقف شد، یکی از اعضای هیات مدیره دینامو از صندلی خود بلند شد و به بازیکنان گفت: “شما یک ساعت وقت آزاد دارید. ما در اینجا در ساعت 13:00 یکدیگر را ملاقات خواهیم کرد.”

شلیگل (سمت راست) دو سال بعد از گوتز، در سال 1981 اولین بازی‌اش را برای دینامو برلین انجام داد.

شلیگل و گوتز در دو سمت متفاوت اتوبوس نشسته بودند. شلیگل در مورد این لحظه گفت: “ما با همدیگر صحبت نکردیم و فقط به چشم‌های هم نگاه می‌کردیم. متوجه شدیم که لحظه موعود فرا رسیده است و البته می‌دانستیم که کار ما چقدر خطرناک خواهد بود.” هنگام پیاده‌شدن بازیکنان، آن دو هنوز با یکدیگر صحبت نکرده بودند و چیزی درباره ریسک بالای نقشه خود فاش نمی‌کردند. گوتز می‌گوید: “به یاد دارم که ما برای همه لحظاتی که قبلا برای فرار تلاش کرده اما موفق نشدیم، عصبانی بودیم.

در روز اول بعد از تمرین، وضعیت پرخطر بود و همین شرایط در صبح روز بعد از صرف صبحانه هم وجود داشت. افراد بسیاری اطراف ما بودند. اما برای چند ثانیه همه آنچه در گذشته رخ داده بود از مقابل چشمان ما گذشت. در آن لحظه همه چیز را در جیب داشتیم؛ مدارک، کمی پول و به نظر می‌رسید اینها برای فرار کافی باشد. باید از شانس خود استفاده می‌کردیم؛ یا حالا یا هرگز.”

تیک تیک ساعت نشانگر گذر زمان بود و دیگر بازیکنان دینامو می‌خواستند وقت خود را با خرید کردن سپری کنند. اولین توقفگاه یک مغازه فروش صفحه‌‌های‌ موسیقی بود. بعد از ورود، گوتز متوجه چیزی در سمت دیگر ساختمان شد؛ یک ورودی و خروجی تا اندازه‌ای مخفی، جدا از جایی که وارد شده بودند، وجود داشت. او و شلیگل فرصت را از دست ندادند.

گوتز گفت: “ما تلاش کردیم نزدیک به هم بمانیم. همه بچه‌ها در کنار ما برای خانواده‌های خود خرید می‌کردند. یک لحظه‌ی خاص فرا رسید و نگاه ما به سمت در خروجی رفت. متوجه شدیم راهی هست که بتوانیم بدون اینکه کسی متوجه آن شود از مغازه بیرون برویم. زمان مناسب وقتی بود که به هم گفتیم زمان رفتن فرا رسیده و باید برویم.”  هر دو از بازیکنان دور و دورتر شده و اطمینان داشتند که کسی متوجه خروج آنها از مغازه نشده است. ابتدا به سمت در رفته و از مغازه خارج شدند و بعد نیز شروع به دویدن کردند.

گوتز در مورد آن لحظه گفت: “وقتی از ساختمان بیرون آمدیم، دیگر به هیچ چیزی جز فرار کردن فکر نمی‌کردیم. فقط می‌دویدیم تا جایی‌که ممکن بود بتوانیم از جمع بازیکنان دینامو دور شویم. حدود 5 دقیقه در یک مسیر دویدیم. بعد یک تاکسی را دیده و سوار آن شدیم، اما اینجا مشکلاتی به وجود آمد، راننده نمی‌خواست ما را به سفارت آلمان غربی ببرد. وقتی وارد تاکسی شدیم 10 مارک به راننده دادم و او قرار بود تنها ما را به مسیری یک کیلومتر دورتر ببرد؛ مسیری که احتمالا اگر پیاده طی می‌کردیم سریع‌تر می‌رسیدیم. به عقب نگاه می‌کردیم تا ببینیم کسی دنبال ما آمده است یا خیر و هیچ‌کس نبود.”

نیم ساعت پیش، آنها در کنار هم تیمی‌های خود بودند و اکنون در داخل سفارت آلمان غربی و با کارمندان درباره آنچه در آینده باید انجام دهند، صحبت می‌کردند. شلیگل گفت: “ما فوق‌العاده عصبی بودیم. این کاری که انجام داده بودیم باورنکردنی بود. در آن لحظه درباره برنامه‌ای برای خروج از یوگسلاوی و رسیدن به آلمان غربی در حال بحث بودیم و برای زندگی خود برنامه‌ می‌ریختیم.”

پس برنامه کم‌کم شکل گرفت. ابتدا آنها باید مسیری چهار ساعته را به سمت زاگرب، پایتخت کرواسی طی می کردند. کارکنان سفارتخانه احساس می کردند بهترین راه حل این است که دو نفر را ابتدا از ساختمان سفارت و بعد نیز از بلگراد خارج کنند؛ زیرا سفارت اولین محلی بود که مقامات باشگاه دینامو برای یافتن این دو نفر به آنجا می آمدند. با بیرون آمدن ماشین ها از پارکینگ زیرزمینی، بازیکنان در صندلی های عقب نشسته بودند.

گوتز در این مورد گفت:” در طول راه، عمیق ترین فکر ما فقط در مورد زنده ماندن و خلاص شدن از این وضعیت بود. شما می ترسید اتفاقی رخ دهد زیرا حالا اولین قدم در یک داستان بزرگ را برداشته اید. به همین دلیل مهم ترین احساس فقط سپری کردن این دقایق بود؛ اینکه بتوانید این کار را انجام دهید و باید آن را انجام دهید. زیرا اگر پایان خوبی برای شما در این شرایط رقم نمی خورد، دردسرهای زیادی برای شما در آینده رخ می داد.”

در زاگرب این طرح نهایی شد. در کنسولگری آلمان غربی در کرواسی به گوتز و شلیگل پاسپورت هایی تقلبی داده شد و حالا آنها دو هویت جدید داشتند که به خارج شدن آنها از یوگسلاوی کمک می کرد.

کارمندان سفارت به آنها گفتند که در طول مرز یوگسلاوی با اتریش رانندگی کنند و در حالت معمول مشکلی برای آنها رخ نخواهد داد.

اما برخلاف گفته کارمندان، اوضاع در آن هفته کمی متفاوت بود و کاملا هم بی خطر نبود. این دو نفر هیچوقت توضیحی کاملی در این زمینه ندادند اما در نهایت تصمیم بر آن شد که بهترین راه مسافرت کردن با قطار است. در صورت بروز مشکل، آنها باید می گفتند که در تعطیلات بوده اند، در ادامه گذرنامه های خود را گم کرده و مجبور به دریافت نسخه جدید بودند و حالا نیز قصد بازگشت به خانه خود در مونیخ را دارند.

توصیه این بود که آنها سوار قطار شبانه از لیوبلیانا شوند. در نیمه شب آنها دیگر به خروج از یوگسلاوی بسیار نزدیک می شدند. حالا ساعت حدود شش عصر بود و آنها شش ساعت بود که فرار کرده بودند. به آنها غذا داده شد و به نظر می رسید که کارکنان آرام هستند- همه چیز تمام شده به نظر می رسید و آنها آرام و با اطمینان از موفقیت طرح صحبت می کردند. این امر تا حدودی باعث شد نگرانی های آن دو را کاهش دهد. اما هنوز هم نمی شد میزان خطری که آنها با آن روبرو بودند، را به طور کامل نادیده گرفت.

به برلین بازگردیم. پدر گوتز آماده تماشای دیدار پارتیزان بلگراد برابر دینامو بود اما فرزندش در ترکیب و حتی روی نیمکت نیز حضور نداشت. او یکی از بهترین بازیکنان دینامو بود. شیگل هم گمشده بود و هیچکدام حتی روی نیمکت هم نبودند. هیچ توضیحی در این رابطه داده نشده است، اما پدر گوتز ماجرا را می دانست و متوجه شده بودند نقشه آنها عملی شده، اما نمی دانست آیا آنها موفق شدند یا گرفتار شده بودند؟

شلیگل و گوتز به لیوبلیانا رسیدند. آنها درست قبل از عزیمت قطار، بلیت در دست و با هویت های جدید به ایستگاه رسیدند . نام شلیگل به نورمن مایر تغییر کرده بود، اما گوتز نتوانست نام جدید خود را به یاد بیاورد.

قطار حرکت کرد. سی کیلومتر مسیر برای رسیدن به مرز یوگسلاوی وجود داشت و آنجا قطار متوقف شد. در نور کم و در حالی‌که آنها در محفظه خواب خود نشسته بودند، می توانستند صداها را بشوند؛ صدای نزدیک شدن چکمه های سنگین، سگ های نگهبان و صدای زنجیرها.

گوتز می‌گوید:” ما هر دو بسیار عصبی بودیم اما پلیس به اسناد ما نگاه کرد و گفت:” بسیار خب، مشکلی نیست” و رفت، شاید کل ماجرا 20 ثانیه طول کشید. اما  در کل روز ما تنش زیادی را احساس کرده و در همه شرایط نگران بودیم. ما نمی دانستیم که چه کاری را شروع کرده ایم و با چه خطراتی روبرو هستیم. اما وقتی از اتریش عبور کردیم و قطار متوقف نشد تا دو فوتبالیست را دستگیر کند، متوجه شدیم که دیگر امنیت وجود دارد. من فکر می کنم حدود ساعت 6 صبح به مونیخ رسیدیم. امروز نمی توانم باور کنم اما ما آن شب حتی چند ساعت هم خوابیدیم.”

آن روز صبح در روزنامه فروشی در اطراف ایستگاه، نام آنها روی جلد روزنامه ها بود، با این تیتر:” بازیکنان آلمان شرقی به غرب فرار کردند.”

اما داستان هنوز تمام نشده بود و عواقبی در انتظار آنها بود. کارمندان دیپلماتیک آلمان غربی که مهیا شدن پاسپورت های جعلی را ترتیب داده بودند، به شلیگل و گوتز را در مورد آنچه باید انجام دهند نکاتی گفته بودند. آنها قرار بود به گیسن، جایی که امکاناتی برای پناهندگان وجود داشت سفر کنند.

ساعت 7 بعد از ظهر بود که امکان تماس تلفنی برقرار شد و شلیگل با خانه و مادرش که کمی نگران بود تماس گرفت. شلیگل می‌گوید:”این یک شگفتی بزرگ بود. او چیزی از برنامه های ما نمی دانست، اما در مورد فرار ما از گزارش های تلویزیون آلمان غربی شنیده بود. من گفتم همه چیز خوب است، من در شرایط امن قرار دارم. البته من می دانستم که اشتازی به مکالمات گوش می دهد.”

بعد گوتز با خانه اش تماس گرفت. او می گوید:” والدینم صریحا گفتند که تنها نیستند. بعد از احوالپرسی تلفن قطع شد، زیرا وقتی چنین چیزی اتفاق می افتد، شما می دانید که مقامات واکنش نشان می دهند.”

هر دو بازیکن فهمیدند که باید بسیار مراقب باشند. شلیگل گفت:” وقتی بازیکنی دینامو برلین را ترک می کند، دیگر انگار پسر خوبی نیست. فالکو و من تصمیم گرفته بودیم که در تمام مصاحبه ها نباید به هیچ وجه در مورد سیاست و انتقاد از شرق صحبت کنیم؛ هدف ما فقط صحبت درباره فوتبال بود. این شرایط برای ما یا خانواده های ما خیلی امن نبود. ما می دانستیم که اشتازی جاسوس های زیادی در آلمان غربی نیز دارد.”

گوتز و شلیگل با یورگ برگر، مربی سابق جوانان آلمان شرقی که در سال 1979 به غرب فرار کرده بود تماس گرفتند. برگر به ترتیب دادن ملاقات و تماس با باشگاه های جدید کمک کرد. آنها تصمیم گرفتند به بایر لورکوزن محلق شوند اما برای بازی کردن آنها باید یک سال صبر می کردند. دینامو برلین اجازه بازی کردن نمی داد و فیفا نیز محرومیتی 12 ماهه برای انتقال غیرقانونی آنها در نظر گرفت.

در آن زمان برگر در دسته دوم آلمان غربی مربیگری می کرد. وی پیش از فوت در سال 2010 در سن 65 سالگی پس از تحمل سرطان، در شرح حال خود نوشت که در در دهه 1980 هدف ترور قرار گرفته بود و توسط یک عامل اشتازی مسموم شده بود.

برگر همچنین چندین بار در مورد لوتز ایگندورف، بازیکن سابق دینامو که در راه بازگشت از بازی در کایزرسلاترن در سال 1979 فوت کرده بود، صحبت کرد. در مارس 1983 و هشت ماه قبل از ورود شلیگل و گوتز به طور مخفیانه به مونیخ، ایگندورف در یک سانحه رانندگی درگذشت. برگر معتقد بود که این سانحه یک عملیات از سوی اشتازی بوده اشت. در این حادثه راننده وسیله نقلیه هنگام رانندگی با سرعت زیاد با نور بالای طرف مقابل مواجه شده و جان خود را از دست داده بود. آزمایشات حاوی الکل در خون ایگندورف بود، اما دوستان او گفتند که او قبل از اینکه سوار ماشین شود، مشروب نخورده بود.

شلگل (اولین نفر از سمت راست) و گوتز (نفر وسط) در اولین فصل حضورشان در ترکیب لورکوزن در فصل 85-1984

شلیگل و گوتز دیگر در بوندسلیگا بازی کرده و در تمرینات لورکوزن شرکت می کردند. آنها در محیط جدید خود جا افتاده بودند اما زندگی قدیمی آنها همچنان ادامه داشت و آنها از نزدیک زیر نظر بودند.

گوتز می‌گوید:” اشتازی به همین دلیل و به خاطر کارهایی که می کردند مشهور بودند. آنها ما را در لورکوزن زیر نظر داشته و تمام روز والدین من را دنبال کردند و این کار به طور پنهانی هم انجام نمی شد. آنها می خواستند والدین ما را ببینند، مصاحبه هایی انجام شده و بازجویی و فشارهایی به خانواده ما وارد می شد. وقتی پس از اتحاد دو آلمان توانستم به پرونده هایم در آرشیو اشتازی دسترسی پیدا کنم، چیزهایی را یافتم که ترجیح می دهم در مورد آنها صحبت نکنم. اما من در آن زمان نمی خواستم بگویم همه چیز در آلمان شرقی بد بوده و کمونیست ها بد هستند.  در دوران حضور در دینامو آنها من را تبدیل به بازیکن خیلی خوبی کرده بودند. من 12 سال در این باشگاه بودم و آنها به من کمک کردند تا دوران حرفه ای خود را شروع کنم. انگیزه ما سیاست نبود.”

با فروکش کردن جنگ سرد در اواخر دهه 1980، دیگر هر دو بازیکن می توانستند ارتباط منظم تری با خانواده خود داشته باشند و بعد از پایان محرومیت به مستطیل سبز نیز بازگشتند. اینکه آنها هر شنبه شب در بازی های بوندس لیگا ظاهر شده و هنوز هم در بسیاری از خانه های برلین شرقی به طور پنهانی دیده می شدند، باعث افتخار والدین شان بود.

گوتز تا سال 1988 در لورکوزن ماند و پس از فتح جام یوفا، به کلن پیوست. شلیگل در سال 1985 لورکوزن را ترک کرد و قبل از انتقال به بلوو وایس برلین در سال 1986، یک فصل را در اشتوتگارت گذراند. او هم اکنون در ضلع غربی شهری که در آن متولد شده بود زندگی می کرد، اما قطعا نمی توانست به آن سمت برود. او تنها توانست در سال 1987 و در چکسلواکی، دوباره مادر و پدر خود را ببیند. این اتفاق برای گوتز در تابستان سال 1988 و در مجارستان رخ داد و بالاخره روز نهم نووامبر 1989 فرا رسید.

***

وقتی شلیگل خبر را شنید در کنار هم تیمی خود در هتل بود که یک نفر فریاد زد دیوار فرو ریخته است. شلیگل فکر می کرد این خبر یک شوخی است و حداقل برای پنج دقیقه باور نمی کرد. او حتی پس از دیدن تصاویر تلویزیون که هزاران نفر از مردم لبخند بر لب آلمانی مشغول گذر از ایست های بازرسی و سیم های خاردار بودند، نیز نمی توانست اتفاقات را باور کند. مقامات مرزی حیرت زده بودند و مشخص نبود دقیقا چه اتفاقی رخ داده است.

شلیگل گفت:” اوه، دیوار فرو ریخت و من در برلین نبودم. ما به سختی می توانستیم خارج از آلمان برویم و باید در یک بازی خارج از خانه مقابل شالکه به میدان می رفتیم. این یک تجربه دیوانه کننده و غیرقابل تصور برای من بود. فکر می کردم شاید در حال تماشای یک درام یا یک فیلم هستم و این اتفاقی غیرقابل باور بود. آخر هفته من از بازی در شالکه بازگشته و خانواده من سرانجام به همراه دو دوست به دیدار من آمدند. ما در خانه شام خورده، صحبت می کردیم و نوشیدنی می نوشیدیم.

در ماه دسامبر گوتز برای اولین بار به سمت شرق برلین بازگشت، اولین بار از زمانیکه او و شلگیل در سال 1983 هم تیمی های خود در دینامو را ترک کرده بودند. او مقطع استراحت زمستانی در آن فصل را با خانواده خود گذراند. سرانجام مادرش توانست معدود چیزهایی که توانسته بود برایش پنهان کرده را به او بدهد.

شلگل سال‌ها در باشگاه هرتابرلین، مربی تیم‌های جوانان بود. در این عکس او در حال شادی پس از پیروزی در دیداری در سال 2004 دیده می‌شود.

گوتز (سمت راست) بین سال‌های 2004 تا 2007 هدایت هرتابرلین را برعهده داشت. نفر سمت چپ دستیارش، آندریاس توم است که در شب فرار گوتز و شلگل، اولین بازی‌اش را برای دینامو انجام داد.

حالا و سی سال به بعد شلیگل 58 ساله و گوتز 57 ساله هنوز هم دوستان نزدیکی هستند. آنها از نگاه کردن به شاهکار جسورانه خود لذت برده و همیشه در مورد آن صحبت می کنند. البته این ارتباط اغلب تلفنی است زیرا گوتز در آن سوی کشور زندگی می کند.

وقتی در یک کافه نزدیک خانه شلیگل در برلین غربی با هم صحبت می کردیم، او گفت که پسرش به او خیلی افتخار می کند. حالا زمان رفتن بود زیرا وقت کار رسیده بود و او و گوتز به عنوان کارشناس استخدام فعالیت می کردند.

حتی لازم نیست سؤال آخر را بپرسم. شلیگل گفت:” بارها از من سؤال شده است که اگر به گذشته بازگردم، آیا من این کار را دوباره انجام می دهم؟ قطعا و بدون شک. من این کار را برای زندگی خود انجام دادم. این کار روند آینده و زندگی من را تغییر داده و شکلی دیگر به زندگی من داد، زیرا من خودم مسیر زندگی‌ام را انتخاب کردم.”