داستان خوزه لوییس کوسیوفو؛ قهرمان جام جهانی که به خودش شلیک کرد و جان داد

هفت یک – شاید این راهی مضحک و تراژیک برای مردن باشد. خوزه لوییس کوسیوفو در حال رانندگی با خودروی شورولت بلیزر در مسیر بائیا سن بلاس در جنوب ایالت بوئنوس آیرس و تقریبا 600 کیلومتری جنوب غربی پایتخت بود. او به همراه دوستان خود برای شکار حیوانات بومی به آن منطقه رفته بود و مواجهه با کامیون حفر کننده تونل عبور و مرور حیوانات، باعث شد او کنترل وسیله نقلیه را از دست بدهد.

در همان لحظه خوزه لوییس کوسیوفو اسلحه 22 کالیبر خود را در میان پاهایش قرار داده و لوله تفنگ به سمت بالا بود؛ گلوله این اسلحه به شکم کوسیوفو شلیک شد، کبد او را از بین برد و در ادامه به دریچه آئورت قلبش آسیب زد. مداوای اولیه را افراد محلی روی کوسیوفو انجام دادند اما خونریزی خیلی شدید بود و در راه بیمارستان که بیش از 100 کیلومتر دورتر بود، او جان داد.

در شبی از ماه دسامبر سال 2004 و در سن 43 سالگی، یکی از بازیکنان تیم ملی آرژانتین که در قهرمانی جام جهانی 1986 در فهرست این تیم بود، درگذشت. در ابتدا علت این قتل، حادثه عنوان شد. اما در ادامه دوست کوسیوفو توسط پلیس بازداشت و مورد بازجویی قرار گرفت. این اسلحه بیمه نبود و مقامات باید تشخیص می‌دادند که آیا از چنین اسلحه‌ای ممکن است تیری شلیک شده و با این حالت باعث مرگ کسی شود یا خیر.

خوزه لوئیس کوسیوفو در فوریه سال 1961 در کوردوبا، در محله لا فرانس واقع در شمال شهر متولد شد. اوکوچو هنگام برنامه‌ریزی برای ادامه تحصیل در رشته مهندسی، در سال 1978 بازی برای باشگاه محلی هورکان دی کوردوبا را آغاز کرد. کوسیوفو  اولین‌بار در یک دیدار دوستانه مقابل رقیب همشهری بلگرانو به میدان رفت و اگرچه مشخص بود فصل امیدوارکننده‌ای در انتظار او و همبازیانش نیست، اما کوسیوفوی جوان، 43 بازی در ترکیب قرار گرفت و نامش به عنوان یک مدافع مرکزی فوق‌العاده بر سر زبان‌ها افتاد.

در سال 1982 بود که ولزسارسفیلد موفق شد با شکست دیگر رقبا در کورس جذب خوزه کوسیوفو، او را به خدمت بگیرد. ولزسارسفیلد در سال‌های بعد به یکی از بزرگ‌ترین باشگاه‌های بوئنوس آیرس تبدیل و در دو دهه بین سال‌های 1993 تا 2013، 9 بار موفق به کسب عنوان قهرمانی در لیگ آرژانتین شد.

اما وقتی کوسیوفو در سال 1982 به ولزسارسفیلد پیوست، آنها از سال 1968 تنها موفق به کسب یک عنوان قهرمانی شده بودند و در شرایط چندان خوبی قرار نداشتند. اما با درخشش “ال فورتین” در قلب خط دفاعی، آنها دوباره تبدیل به تیمی مدعی شده و در سال 1985 در یک قدمی فتح مسابقات کشوری، در فینال مغلوب آرژانتینوس جونیورز شده و به نایب قهرمانی بسنده کردند.

کوسیوفو با پیراهن ولزسارسفیلد

در طول برگزاری رقابت‌های داخلی، درخشش کوسیوفو نظر سرمربی تیم ملی، کارلوس بیلاردو را به خود جلب کرد. تنها یک سال بعد، او در بین بازیکنان دعوت شده به اردوی آلبی سلسته برای جام جهانی 1986 حضور داشت.

در کتاب ” مسخ شده از سوی خدا؛ چگونه ما جام جهانی 86 مکزیک را فتح کردیم” که توسط دیگو مارادونا، کاپیتان آرژانتین و ستاره بی‌چون و چرای این مسابقات در سال 2016 نوشته بود، در توصیف کوسیوفو آمده: “بازیکنی بسیار خوب از استان کوردوبا”.

دو روز قبل از آغاز جام جهانی و اولین دیدار آرژانتین مقابل کره جنوبی، هنوز ترکیب ثابت از سوی دکتر بیلاردو اعلام نشده بود و در ادامه و همانطور که پیش‌بینی می‌شد، در اولین دیدار آلبی سلسته برابر حریف آسیایی که با برتری 1-3 و آسان آرژانتین نیز همراه شد، کوسیوفو در ترکیب قرار نگرفت و نیمکت نشین شد.

اما در دومین دیدار، کوسیوفو با شماره 9 در ترکیب اصلی آرژانتین در دیدار مقابل مدافع وقت عنوان قهرمانی یعنی ایتالیا قرار گرفت و مامور مهار جوزپه گالدریسی، مهاجم آتزوری که بعدها لباس میلان را نیز بر تن کرد، شد. گالدریسی شاید مهاجم خیلی قدرتمندی به‌شمار نمی‌آمد، اما سریع، کوتاه و چابک بود. کوسیوفو قرار بود وی را در جریان بازی کنترل کند. ماموریت با موفقیت انجام شد و در نهایت آن مسابقه با تساوی 1-1 به اتمام رسید.

کوچو در بازی برابر بلغارستان که با برتری 0-2 آلبی سلسته همراه شد نیز در سمت راست خط دفاعی قرار گرفت. تنها چند دقیقه بعد از شروع بازی، او با گذر از سد دو بازیکن بلغارستان ارسالی دقیق به دیرک دورتر انجام داد و خورخه والدانو این ارسال را با ضربه سر تبدیل به گل کرد.

مارادونا در کتاب خود در توصیف این گل نوشت:” کوسیوفو توانست به سبک گارینشا، از مدافع کناری بلغار توپ‌ربایی کند و بعد از گذر از سد دیگری، توپ را به محوطه جریمه ارسال کرد و والدانو نیز با ضربه سر دقیق موفق به گلزنی شد؛ این گل فوق‌العاده بود.”

حتی دریافت کارت زرد در دقیقه 25 نیز بعدازظهر درخشان کوسیوفو را خراب نکرد. مدافعی که با موهای مشکی و مرتب در ترکیب آرژانتین قرار داشت، دیگر جایگاه ثابت خود را در ترکیب پیدا کرد و شاید مهم‌تر از آن علاقه کاپیتان آرژانتین، مارادونا به بازی او بود؛ ستاره‌ای که رویکردی متعادل نداشت و یا عاشق یک بازیکن می‌شد و یا از او متنفر بود.

در دیدار دور دوم مقابل اروگوئه در پوبلا، کوسیوفو این بار مامور مهار انزو فرانچسکولی شده بود. اعطای این ماموریت به کوسیوفو معانی فراوانی داشت، زیرا ستاره ریورپلاته یکی از ترسناک‌ترین مهاجمان این قاره به‌شمار می‌آمد.

“ال پرنسیپه” در سال 1984 به‌عنوان بهترین فوتبالیست سال آمریکای جنوبی معرفی و اولین بازیکن خارجی بود که موفق به دریافت جایزه بازیکن سال آرژانتین در سال 1985 شد. فرانچسکولی در آن فصل و چند ماه پیش از آغاز جام جهانی 25 گل در 32 بازی در لیگ آرژانتین به‌ثمر رسانده بود. اما کوسیوفو در آن دیدار نیز به خوبی موفق به مهار انزو فرانچسکولی شده تا با توجه به برتری 0-1 آرژانتین، او نیز در کنار گالدریسی با مسابقات وداع کند.

اما کارلوس بیلاردو پیش از دیدار مقابل انگلیس در مرحله یک چهارم نهایی جام جهانی 1986، تغییر سیستم داده و از دفاع سه نفره برای رویارویی با سه شیرها بهره برد. پس کوسیوفو این بار به جای حضور در پست دفاع راست، به عنوان مدافع یارکوب چپ در کنار اسکار روجری قرار گرفت و خوزه لوییس براون کمی عقب‌تر به عنوان سوئیپر استفاده شد تا اینگونه آرژانتین قادر به صعود از این مرحله دشوار باشد.

در مرحله نیمه نهایی، این بار آرژانتین با دبل مارادونا موفق به غلبه بر بلژیک و راهی فینال شد. در صحنه گل دوم، کوسیوفو موفق به قطع توپ و حمله حریف در زمین خودی شد و با پا و سینه توپ را کنترل کرد. سپس کوسیوفو به قلب دفاع بلژیک نفوذ کرد و بعد از دو ضربه به توپ، آن را به مارادونا سپرد.

کوسیوفو به نفوذ خود ادامه داد و در انتظار پاس مارادونا بود، اما کاپیتان آلبی سلسته برای گلزنی نقشه دیگری در سر داشت و با توانایی‌های فردی و فوق‌العاده خود موفق شد از یک توپ مرده یک گل تماشایی خلق کند. مارادونا در کتاب خود به تمجید از کوسیوفو پرداخته و او را مدافعی جسور توصیف می‌کند. آرژانتین اغلب در طول جام جهانی به عنوان تیم یک نفره تعبیر می‌شد، اما مارادونا با توصیف صحنه این گل نوشت: “به همین دلیل است که می‌گویم من با کمک هم‌تیمی‌های خود در آن رقابت‌ها قهرمان شدم.”

کوسیوفو در جریان برتری 2-3 در فینال جام جهانی مقابل آلمان غربی نیز 90 دقیقه در ترکیب حاضر بود و آلبی سلسته موفق شد یک بار دیگر و بعد از فتح جام جهانی در سال 1978 در خانه و البته حذف مضحک در تورنمنت 1982 در اسپانیا، دوباره قهرمانی جام جهانی را از آن خود کند و کوسیوفو نقش مهمی در این دستاورد بزرگ داشت.

مارادونا در توصیف کوسیوفو نوشت: “او یکی از بازیکنان شگفت‌انگیز جام بود و مانند یک هیولا در ترکیب تیم ملی آرژانتین حاضر شد. شاید کسی انتظار نداشت کوسیوفو خیلی در ترکیب قرار گیرد، اما او مانند فرانتس بکن بائر یارگیری کرد و همانند زیکو ضربه زد.”

مقایسه شدن با ستاره‌های بزرگی چون گارینشا، بکن بائر و زیکو از سوی مارادونایی که به‌سختی لب به تمجید از کسی می‌گشود، خود گویای همه چیز درباره عملکرد کوسیوفو بود. در نهایت دوران درخشان حضور خوزه لوییس کوسیوفو در عرصه ملی، در سال 1995 و با 21 بازی ملی به پایان رسید.

کوسیوفو برخلاف انتظارها، یکی از ستاره‌های آرژانتین در جام جهانی 1986 بود.

شاید برخی بازیکنان در بازی‌های ملی بیش‌تری نسبت به کوسیوفو برای آرژانتین به میدان رفتند، اما اوج گرفتن در کنار مارادونای آماده و فتح جام جهانی 1986 زیر آفتاب داغ مکزیک، پرونده دوران حضور کوسیوفو در عرصه ملی را درخشان ساخته است. پس از آن کوسیوفو در سال 1987 به پایتخت و به تیم بوکاجونیورز منتقل شد. متاسفانه دوران حضور سه ساله او در این تیم بی‌ثمر بود و در نهایت کوسیوفو بعد از بروز مشکلاتی با مسئولان این باشگاه از بوکاجونیورز جدا شد. کوسیوفو بدشانس بود که در دوران طلسم 12 ساله بدون کسب عنوان قهرمانی و مشکلات مالی، لباس بوکا را بر تن کرده بود.

کوسیوفو در ادامه مسیر خود از آب‌های اقیانوس اطلس نیز عبور کرد و در سه سال دوران حضور خود در نیم فرانسه، برای مدتی همبازی اریک کانتونای تندخو نیز شد. در دوران حضور کوسیوفو، نیم از دسته دوم فوتبال فرانسه به لاشامپیونا راه یافت و در فصل 92-1991 در رتبه پانزدهم جدول قرار گرفت. اما فصل بعد درنهایت کار این تیم به سقوط کشید و دوران سه ساله حضور کوسیوفو در فرانسه نیز این‌گونه پایان یافت تا او بعد از بازگشت به آرژانتین، دوران حرفه‌ای خود را در بلگرانو به پایان برساند.

پس از پایان دوران ورزشی کوسیوفو، او پیشنهادات زیادی داشت و یک مقطع تصمیم گرفت با فوتبالیست‌های جوان ژاپنی کار کند. در دوران حضور در این پست، کوچو در توکیو و هنگام برگزاری جام بین قاره‌ای سال 2003 بین بوکاجونیورز و میلان، با برخی هم باشگاه‌های قدیمی خود دیدار کرد.

بوکا که در اواخر دهه 1980 و روزهای حضور کوسیوفو شرایط خوبی نداشت، در آن دوره در حال سپری کردن موفقیت آمیزترین دوره خود بود و با پیروزی مقابل میلان در ضربات پنالتی، در توکیو دومین جام بین قاره‌ای را طی سه سال به‌دست آورد.

پس از مرگ زودهنگام کوسیوفو، محبوبیت او به‌حدی بود که چندین شخصیت برجسته فوتبال آرژانتین از جمله بیلاردو، نری پمپیدو، براون و سرخیو باتیستا از بوئنوس آیرس به کوردوبا سفر کردند تا در مراسم تشییع جنازه مرد خوش‌ذوق و سخاوتمندی که علی‌رغم دوری طولانی مدت از کوردوبا به دلیل حضور در عرصه فوتبال هنوز علاقه خود را به این منطقه از دست نداده بود، شرکت کنند.

کفش های کوسیوفو در دستان خواهرش

در دسامبر سال 2016 و دوازده سال پس از درگذشت کوسیوفو، از مجسمه وی در سن مارتین، محله‌ای که او در دوران کودکی و سرخوشی آنجا فوتبال بازی می‌کرد، رونمایی شد. در این مراسم نمایندگان سه باشگاه بزرگ حضور داشتند، غذاهای مختلفی سرو و موسیقی محلی اجرا شد. این مراسم افتخار و غرور فراوان برای خانواده کوسیوفو، به ویژه دخترش آگوستینا به همراه داشت.

مارادونا در کتاب خود نوشت اگر این عبارت “خدا خودش همه چیز را داده و می‌گیرد” درست باشد، آن‌چه در سال 1986 و در جام جهانی به کوسیوفو اعطا شد، در سال 2004 و هنگام مرگ در سن 43 سالگی از او پس گرفته شد.

اگرچه گلوله‌ای که به بدن کوسیوفو شلیک شد، فرصت نشستن روی دامان او، خیره شدن با چشمانی گرد شده و شنیدن داستان فتح جام جهانی 1986 در کنار مارادونا، والدانو و دیگر ستاره‌های آرژانتین را از نوه‌هایش گرفت، اما نام کوسیوفو توسط همبازیانش، مردمانی که حضور و درخشش او در تیم ملی را لمس کردند، مجسمه تعبیه شده در پارک دوران کودکی و آنهایی که میراث‌دار کوسیوفو هستند، زنده خواهد ماند.